روند (فرایند، پروسه)

پروفسور دکتر گئورگ کلاوس

برگردان شین میم شین

  

·        روند عبارت است از توالی دینامیکی حالات مختلف هر چیز و یا هر سیستم.

1

·        روند ها به دو دسته تقسیم می شوند:

الف

·        روندهای تعین یافته (مقدر به معنی فیزیکی آن)

ب

·        روندهای تعین نیافته (استوشاستی، یعنی وابسته به تصادف)

2

·        روندهای تعین یافته روندهائی اند که در آنها، هر حالت،  به روشنی از حالت قبلی خود پدید می آید.

3

·        ویژگی روندهای تعین نیافته ـ برعکس روندهای تعین یافت ـ  این است که حالات هر سیستم با درجه معینی از احتمال، از حالات قبلی اش پدید می آیند.

4

·        روندهای تعین یافته روندهای واقعی «ایدئالیزه گشته» اند.

·        زیرا هر روندی وحدتی است از تغییرات ضرور و تصادفی، یعنی ماهیتا تعین نیافته است.

·        مراجعه کنید به ایدئالیزاسیون در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

5

·        روندهای تعین یافته، بلحاظ ریاضی، حالات سرحدی و یا مرزی روندهای تعین نیافته اند.

6

·        مثلا پیدایش سوسیالیسم از سرمایه داری، روندی تعین نیافته است، مقدر و حتمی نیست.

7

·        امروزه بنا بر بررسی های به عمل آمده، کلیه روندها را تعین نیافته و آماری (استاتیستیکی) محسوب می دارند.

8

·        روندهای تعین یافته به معنی مکانیکی ـ کلاسیکی، حتی در عرصه فیزیک استثنائی اند.

·        روندهای تعین یافته حالات سرحدی و مرزی اند و کم و بیش نزدیک به روندهای ریاضی ـ انتزاعی تعین یافته اند.

9

·        این استنتاج معرفتی به معنی تعمیق تئوری ماتریالیسم دیالک تیکی است که بنا بر آن، هر روند، هر جریان و غیره وحدت دیالک تیکی از ضرورت و تصادف را تشکیل می دهد.

·        مراجعه کنید به دیالک تیک ضرورت و تصادف در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

10

·        حالات منفرد هر سیستم و روند تبدیل حالتی به حالتی دیگر نیز یک همچو وحدتی را بوجود می آورند.

11

·        این وحدت دیالک تیکی تضادمند، فرم خاصی از دیالک تیک حرکت وسکون عام است.

12

·        همه روندهای واقعیت عینی بطور قانونمند جریان می یابند.

·        اگرچه قانون تبدیل حالات منفرد هر سیستم به حالات دیگر آن  سیستم، یعنی تبدیلی که تشکیل دهنده روند است، حاوی خصلت تصادفی پیچیده ای است.

13

·        در موارد ساده تر می توان عاملی را مشخص کرد که با بکار گرفتن آن در هر حالت از سیستم، به پیدایش حالات دیگر سیستم منجر می شود.

14

·        اگر تعداد حالات هر سیستم معلوم باشد و عواملی که این حالات را به یکدیگر مبدل می سازند، مشخص باشند، آنگاه می توان کل روند را بطور ریاضی نشان داد.

15

·        در پراتیک علم، فن، اقتصاد سیاسی و غیره همیشه تلاش می شود که روندهای تعین نیافته را با استفاده از وسایل کمکی ریاضی و سیستمتئوریکی گوناگون به روندهای تقریبا تعین یافته بدل کنند.

·        زیرا روندهای تعین یافته از بلحاظ نظری و عملی بمراتب سهلتر و بهتر می توان کنترل کرد.

پایان