فرهنگ مفاهیم فلسفی (الف) احساسات (عواطف) (۲) (بخش آخر)

 

پروفسور دکتر مانفرد بور

برگردان

شین میم شین

 

۱۲

ایوان پیتروویچ پاولوف

( ۱۸۴۹ ـ ۱۹۳۶)

عصب‌ شناس، فیزیولوژیست، روان‌ شناس و پزشک روس

برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی (۱۹۰۴)

به دلیل تحقیقاتش راجع به غدد هاضمه

شهرت وی بیشتر از کارهای او در زمینه بازتاب شرطی

 

·    نظرات ایوان پیتروویچ پاولف را می توان مقدمه تحقیقاتی ثمربخش دانست که میان انواع حساسیت وابسته به ساختمان سیستم عصبی تفاوت قائل می شود که به نوبه خود با انواع مختلف زیرین احساسات در رابطه اند:

 

الف

·    با تحریک پذیری و تحریک ناپذیری عاطفی

 

ب

·    با حساسیت و بی تفاوتیت

 

پ

·    با بی تفاوتی و یا تنوع برخورد عاطفی نسبت به وضع محیط زیست متحول.

 

۱۳

·    از یان رو ست که افراد مختلف تحریکات یکسان محیط زیست و مضامین استنباطی (ادراکی) و تصوری را به طرق متفاوتی حلاجی می کنند و در نتیجه واکنش های متفاوتی را از خود نشان می دهند.

 

۱۴

·    عواطف و احساسات را ـ علیرغم سوبژکتیویته و استقلال نسبی شان ـ  نمی توان از ادراکات و مضامین فکری و غیره مجزا ساخت.

·     زیرا عواطف و احساسات در هر حال واکنش مناسب و یا نامناسب نسبت به ادراکات و مضامین فکری اند.

 

۱۵

·    به همان سان نیز نمی توان عواطف و احساسات را از شبکه عمل انسانی مجزا ساخت.

 

۱۶

·    از آنجا که عواطف و احساسات در تولید نیازمندی های انسانی و در تشکیل انگیزه های انسانی دخیل اند،  می توان آنها را محرکه های مهمی در تطبیق انسان با محیط زیست و تغییر آن دانست.

 

۱۷

·    تفکر نه به طور اوتوماتیک، بلکه با وساطت عواطف و احساسات منجر به عمل می شود.

 

۱۸

·    در بحث راجع به تفاوت اصولی میان ماشین های محاسبه خودکار به درجه عالی توسعه یافته و انسان استدلال می شود که ماشین ها قادر به توسعه عواطف و احساسات نیستند.

 

۱۹

·    اگرچه می توان انسان ماشینی ئی ساخت که نسبت به تحریکاتی با تکان دم واکنش نشان دهد، ولی نمی توان ماشینی ساخت که احساس شادی نسبت به تحریک یاد شده از خود نشان دهد.

 

۲۰

·    اگرچه عواطف و احساسات فاقد فونکسیون منطقی اند، ولی حاوی فونکسیون هویریستیکی اند.

 

·    (هویریستیک به علم متدها و قواعد کشف و اختراع براهین و یا تشکیل تئوری ها از طرق غیر استقرائی اطلاق می شود.

·    یکی از پیش شرط های تشکیل متد هویریستیکی عبارت است از شناخت این امر که همه روندهای فکری و حتی همه روندهای فکری علمی خصلت استقرائی ندارند.

·    حتی در یک سیستم اصول بدیهی و منطق حکمی نمی توان بدون متدهای هویریستیکی به استخراج قضایا و براهین از طرق استقرائی نایل آمد. مترجم)

 

·    مراجعه کنید به هویریستیک  

 

۲۱

·    در حالیکه ماشین فاقد چنین فونکسیونی است.

 

۲۲

·    اما نمی توان بنا بر اطلاعات موجود به سادگی ادعا کرد که در آینده ساختن ماشین های حاوی عواطف و احساسات امکان پذیر نخواهد بود.

 

۲۳

·    در تاریخ فلسفه عواطف و احساسات به ویژه در سیستم های معین اخلاقی نقش سازنده ای بازی کرده اند.

 

۲۳

·    هدونیسم ـ به عنوان مثال ـ آماج اعمال انسانی را در افزایش عشق و در تقلیل نفرت می داند که ضمنا می تواند درجات مختلفی از شدت و ضعف داشته باشد

·    (اریستیپ، لامتری)

 

·    مراجعه کنید به هدونیسم (آموزه هوس)

 

پایان