ندانمگرایی (اگنوس تیسیسم) (۱)

 پروفسور دکتر مانفرد بور

برگردان

 شین میم شین 

  

۱

·      اگنوستیسیسم (ندانمگرائی) عنوانی برای آموزه های معرفتی ـ نظری ئی است، که شناخت چیزها را و در تحلیل نهائی، شناخت واقعیت عینی را غیر ممکن می دانند.

۲

·      لنین تعریف زیر را از اگنوستیسیسم ارائه می دهد:

·      «اگنوستیسیسم یک واژه یونانی است.

·      «آ» در زبان یونانی به معنی «نه» است و واژه «گنوسیس» به معنی دانستن.

·      اگنوستیسیست می گوید:

·      «من نمی دانم که آیا واقعیت عینی وجود دارد که بوسیله حواس ما انعکاس می یابد و عکسبرداری می شود.

·      من می گویم که دانستن این امر غیرممکن است.»

·      اگنوستیسیست، بدین طریق به انکار حقیقت عینی می پردازد.

·      این امر قبول کوته نظرانه، خرده بورژوایانه و بزدلانه یاوه هائی ازقبیل اجنه، ارواح خانه، مقدسین کاتولیک و امثالهم را به دنبال می آورد.»

·      (لنین، «مجموعه آثار»، جلد ۱۴، ص ۱۲۲)

۳

 

توماس هنری هاکسلی

(۱۸۲۵ ـ ۱۸۹۵)

بیولوگ، محقق، نویسنده و سازمانده آموزش انگلیسی

نماینده اصلی اگنوستیسیسم

از مدافعان سرسخت امپیریسم هیوم

و

تئوری تکامل داروین

(ملقب به سگ هار داروین)

مؤلف کتب درسی و مقالات بیشمار

از افراد مؤثر در توسعه علوم طبیعی در قرن نوزدهم

·      اگنوستیسیسم را برای اولین بار توماس هاکسلی به معنی ضد گنوستیسیسم به کار برد.

۴

دیوید هیوم

(۱۷۱۱ ـ ۱۷۷۶)

فیلسوف، اقتصاددان و تاریخدان

از نمایندگان برجسته روشنگری انگلستان

از اقتصاددانان ما قبل اقتصاد کلاسیک

معلم کانت و از دوستان و همفکران آدام اسمیث

·      اگنوستیسیسم، تئوری شناخت هیوم را تشکیل می دهد.

·       البته اگر گشتاورهای اگنوستیسیستی موجود در آموزه های سوفیست ها و اسکپ تیسیست های یونانی را نادیده بگیریم.

۵

·      هیوم، تئوری شناخت خود را با این ادعا بنیانگذاری کرد که فهم بشر هرگز نمی تواند از حد ادراک حسی چیزها فراتر رود و لذا وجود چیزهای مادی موجود در خارج از ذهن و ضمیرانسانی، یعنی واقعیت عینی بطور کلی، چیزی جز تصورات ناشی از عادت ما نیستند.

۶

·      هیوم بدین طریق (بطورنظری) عدم وجود چیزهای مادی و در عین حال عدم امکان شناخت آنها را نتیجه گرفته است.

۷

·      هاکسلی، میل و اسپنسر به پیروی از هیوم در قرن نوزدهم به تئوری های اگنوستیسیستی پر و بال دادند.

ادامه دارد.