نسبی (۲) (بخش آخر)

 پروفسور دکتر مانفرد بور

برگردان

 شین میم شین

 

 

 II

نسبیت در عرصه شناخت

·      نسبیت در عرصه شناخت نیز باید مشخص شود.

  

۱

·      مثلا هر مفهوم وقتی نسبی است که بدون نسبت دادن به مفاهیم دیگر نتوان آن را تعریف کرد.

·      مثلا مفهوم «کودک» احتیاج به مفهوم «والدین» دارد. 

۲

·      مهمترین مسئله عرصه شناخت مسئله نسبیت حقیقت و رابطه حقیقت نسبی با حقیقت مطلق است.

۳

·      حقیقت نسبی، حقیقتی است که فقط در چارچوب سیستم مختصات مادی و یا معنوی معینی اعتبار دارد.

·      از حقایق نسبی مکانیک کلاسیک نیوتون حکم زیرین را می توان د نام برد:

·      «جرم هر جسم، مستقل از وضع حرکت آن است.»

۴

·      تئوری نسبیت خاص اما برعکس آن، اثبات می کند، که این قانون تنها در مورد سرعت هائی اعتبار دارد که در مقایسه با سرعت نور ناچیزند.

·      به عبارت دقیقتر این قانون فقط برای سرعت مساوی با صفر اعتبار دارد.

  

III

نسبت در اتیک (اخلاق)

·      اعتبارهنجارهای رفتاری معین انسان ها نیز می تواند نسبی باشد:

۱

·      مثلا هنجارهای رفتاری که در اخلاق رایج اند.

۲

·      تا زمانی که استثمار وجود دارد، تا زمانی که جامعه به طبقات متخاصم تقسیم شده، هنجارهای اخلاقی مطلق نمی توانند وجود داشته باشند.

۳

·      شیوه رفتاری که در رابطه با هنجار اخلاقی طبقه اجتماع معینی صحیح به شمار می رود، می تواند در رابطه با هنجار اخلاقی طبقه اجتماعی دیگر خطا باشد.

۴

·      قبول وجود سیستمی از هنجارهای اخلاقی مطلق (از قبیل فرامین مقوله ای کانت) که مستقل از خاستگاه طبقاتی، سطح توسعه اجتماعی و غیره اعتبار داشته باشند، از ویژگی های سیستم های اخلاقی مختلف متعلق به ایدئالیسم است.

·      مراجعه کنید به هنجار

·      در هر حال، مفهوم نسبی برای تعیین خود به مفهوم مطلق نیاز دارد.

·      مطلق و نسبی در وحدت دیالک تیکی با هم قرار دارند.

·      مراجعه کنید به مطلق، دیالک تیک مطلق و نسبی

پایان