شین میم شین
باب دوم
در احسان
حکایت سیزدهم
(دکتر حسین رزمجو، «بوستان سعدی»، ص ۶۶)
بخش سوم
۱
کسی نیک بیند به هر دو سرای
که نیکی رساند به خلق خدای.
معنی تحت اللفظی:
اگر کسی به مردم نیکی کند، در دنیا و عقبا نیکی می بیند.
سعدی
در این بیت شعر،
دیالک تیک داد و ستد
را
به شکل دیالک تیک نیکوکاری و پاداش دنیوی و اخروی بسط و تعمیم می دهد.
دیدن گشتاور تطمیع در این بیت دشوار نیست.
سعدی
پیش شرط نیکی دیدن دنیوی و اخروی را نیکی در حق خلق می داند.
این بیت شعر سعدی
از باور عمیق او به پراگماتیسم و از بیگانگی او با هومانیسم
پرده برمی دارد.
این ادعای سعدی
دروغ بیشرمانه ای بیش نیست.
بانیان بیدریغ خیر و نیکی
توده مولد و زحمتکش بوده اند، هستند و خواهند بود.
اما هنوز که هنوز است،
کسی از نیکی دیدن دنیوی و اخروی آنها نشانی نداده است.
این بیت شعر سعدی، نتیجه انعکاس آسمانی ـ انتزاعی دیالک تیک داد و ستد زمینی است:
کسی که در این دنیا به کسی نیکی می کند (داد)،
بطور مستقیم و یا غیرمستقیم، بطور با واسطه و یا بی واسطه
نیکی دریافت می کند (ستد).
کسی که به کسی در این دنیا نیکی می کند، این عمل او به معنی شکر نیکی خدا در حق او ست.
پس او با نیکی به کسی به خدا شکر می دهد (داد) و درآن دنیا از خدا بهشت و حوری و مخلفات (نیکی) دریافت می کند (ستد).
نیکی به خلق را سعدی باید جامه مشخص بپوشاند.
دادن پشیزی به انسانی، ضمن تحقیر او و تخریب شخصیت و وجهه اجتماعی او
نه نیکی به معنی واقعی کلمه، بلکه بدی در حق او ست.
نیکی به خلق خدا،
یعنی کمک به توسعه همه جانبه نیروهای مولده جامعه، توسعه علم و فن و دانش و صنعت و کشاورزی و دامداری.
نیکی به خلق،
یعنی برداشتن سدهای اجتماعی از جلوی پیشرفت جامعه، یعنی به گور سپردن نظام اجتماعی بنده داری، فئودالی و سرمایه داری و ساختمان جامعه کمونیستی.
نیکی به خلق
یعنی گشودن راه رهایش نهائی خلق از بندهای مرئی و نامرئی ستم و استثمار مادی و فکری.
نیکی به خلق،
یعنی آگاه کردن خلق به حقایق اجتماعی، متشکل کردن خلق در حزب توده مولد و زحمتکش و بسیج خلق برای به دست گرفتن قدرت اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر