زندگی مارکس و انگلس (۳۶۶) (بخش آخر)

     

 هاینریش گمکوف

برگردان

شین میم شین

 

فصل بیست و چهارم

«زندگی ما بیهوده نبود.»

 

۱۲

درگذشت انگلس

ادامه

 

۱۵

این وقوف به وحدت ناگسستنی مارکس و انگلس

این اشتراک ثمره زندگی آندو

مشخصه صدها ابراز نظر طبقه کارگر بین المللی در آن روزها بوده است.

 

وجه مشترک سخنرانی ها بر سر مزار انگلس

نیز

جامه عمل پوشاندن به میراث مارکس و انگلس بود

که

همرزمان انگلس در ۱۰ ماه اوت سال ۱۸۹۵ داشتند:

ساموئل مور

به

نمایندگی از سوی همه دوستان قدیم انگلس

 

بعد

لیبکنشت

به

نمایندگی از سوسیالیست های آلمان

 

لافارگ

به

 نمایندگی از سوسیالیست های  فرانسه

 

ببل

به

نمایندگی از سوسیالیست های اطریش

 

انزیله

به

نمایندگی از سوسیالیست های بلژیک

 

اوه لینگ

به

 نمایندگی از سوسیالیست های انگلیس

 

فان در گز

به

 نمایندگی از سوسیالیست های هلند

 

گلدنبرگ

به

نمایندگی از مبارزان آزادیخواه روس.

 

نوه ای ار نوه های انگلس

هم

سخنرانی کرد.

 

اگر اکنون به مقالاتی و تلگرام هایی که در مطبوعات همه ممالک اروپا و امریکای شمالی

به مناسبت درگذشت انگلس منتشر شده اند، نظر اندازیم،

از

عشق و احترام عظیمی پرده بر می افتد

که

به

فریدریش انگلس

با

مؤثریت پنجاه ساله اش در راه رهایش طبقه کارگر

ادا شده است.

 

مقاله ای در یادبود انگلس در «رابوتنیک» که توسط سوسیالیست های تبعیدی روس در ژنو منتشر می شد،

با سخنان زیر خاتمه یافته است:

«انقلابیون روس

با

مرگ انگلس،

بهترین دوست خود را از دست داده اند.

یاد فریدریش انگلس

مبارز و معلم پرولتاریا

ابدی خواهد بود.»

(لنین، «مجموعه آثار»، جلد ۲، ص ۱۴)

 

مؤلف این مقاله،

لنین

 نام داشت.

 

خیلی از هیئت های تحریریه

گزارش راجع به مرگ انگلس

را

با

ترویج آموزه مارکسیستی

پیوند داده بودند.

 

آنها فرازهایی از آثار انگلس را منتشر کرده بودند.

 

به ویژه آینده نگری انگلس نقل شده بود

که

انگلس

در تابستان سال ۱۸۹۴ خطاب به کارگران سیسیل (ایتالیا) بر زبان رانده بود.

 

این سخنان انگلس را می شد

سخنان یکی از دو مؤسس مارکسیسم

 خطاب به طبقه کارگر بین المللی

محسوب داشت:

«شفق صبح جامعه جدید و بهتر برای طبقات اجتماعی تحت ستم و سرکوب همه کشورها برمی دمد

و

همه جای جهان

ستمدیدگان

 صفوف خود را متحد می سازند

و

بی اعتنا به سرحدات و تفاوت های زبانی

دست به دست همدیگر می دهند.

 

ارتش پرولتاریای بین المللی تشکیل می یابد

و

قرن بعدی

قرن پیروزی پرولتاریا

خواهد بود.»

(مارکس و انگلس، «کلیات»، جلد ۲۲، ص ۴۷۷)

 

پایان

۱۵ فوریه سال ۲۰۲۳