شین میم شین

نه 
اندیشه مادرزاد وجود دارد
و
نه
 اندیشیدن مادرزادی.
اندیشیدن
را
باید مثل هرعلم،
در روندی دشوار فراگرفت.

شیخ سعدی
(۱۱۸۴ ـ ۱۲۸۳ و یا ۱۲۹۱)
(دکتر حسین رزمجو: بوستان سعدی، ص ۲۶)

حکایت هفتم
 (دکتر حسین رزمجو، «بوستان سعدی»، ص ۲۶ ـ ۲۸)


۱
عدو را به کوچک نباید شمرد
که کوه کلان دیدم از سنگ خرد

معنی تحت اللفظی:
دشمن
را
نباید دستکم گرفت.
ای بسا
خرده سنگ
که
اگر جمع آید، به کوهی بزرگ تبدیل می شود.

سعدی
در این بیت شعر،
 از
سویی
 دیالک تیک طبقه حاکمه و توده
را
به
شکل دیالک تیک خرده سنگ و کوه بسط می  دهد
و
از
سوی دیگر
دیالک تیک جزء و کل
را.

سعدی
ضمنا
نقش تعیین کننده را در این دو دیالک تیک از آن کل (توده) می داند.

خمینی
هم
در
مواعظش
همین موضع سعدی
را
نمایندگی می کند
و
توده فریبی
را
اکیدا
توصیه می کند.
  
سعدی
ضمنا
دیالک تیک کمیت و کیفیت
را
به
شکل دیالک تیک سنگ خرد و کوه کلان بسط می  دهد
و
از
قانون دیالک تیکی گذار از تغییرات کمی به تحولات کیفی
پرده برمی دارد.

تراکم سنگریزه ها، پس از رسیدن به حد عینی معینی
به
 تحول کیفی
منجر می شود
و
از
 سنگریزه های بی اهمیت و ناچیز،
کوهی غول آسا سر بر می کشد.

آنچه
که
حکیم قرون وسطی
در نهایت سادگی بر روی کاغذ می آورد،
 یکی از بزرگترین قوانین دیالک تیکی است،
که
توضیح بسیاری از مسائل بغرنج در طبیعت و جامعه و تفکر
را امکان پذیر می سازد.

سعدی را نباید، به هیچوجه، دست کم گرفت.

ادامه دارد.