دایرة المعارف جامعه شناسی مارکسیستی ـ لنینیستی (۳۱۳)

 

ویلیام کارل امیل وبر

 (ماکس وبر)

(۱۸۶۴ ـ ۱۹۲۰)

جامعه شناس، حقوقدان، ناسیونال ـ اکونوم آلمانی

از کلاسیک های جامعه شناسی، علوم فرهنگی ـ اجتماعی

بلحاظ تئوری و مفهوم سازی مؤثر در زمینه های زیر:

جامعه شناسی اقتصادی

جامعه شناسی حاکمیت

جامعه شناسی مذهب

مؤسس اصل خنثائیت ارزش

آرامگاه او در هایدلبرگ است.

فرانک دپه او را «سوسیال ـ امپریالیست» می نامد.

 

 

پروفسور دکتر

ولفگانگ ایشهورن

اریش هان

مانفرد پوشمن

روبرت شولتس

هورست تاوبرت

و دهها تن دیگر

(۱۹۶۹)

برگردان

شین میم شین

نوع ایدئال

۱ 

·    نوع ایدئال یکی از مقولات جامعه شناسی بورژوایی و اقتصاد بورژوایی است که توسط ماکس وبر توسعه داده شده است.

۲

·    نوع ایدئال «اندیشه ـ تصویر ناب» است.

·    «تصویر بی غل و غش» است.

·    «تصویر ایدئالی» است که به مثابه ساخت فکری ئی به انعکاس تجریدی و تعمیمی پیوندهای اجتماعی و پدیده های منفرد می پردازد.

۳

·    اینجا جوانب منفرد و پدیده های منفرد بنا بر انتخاب و تصمیمگیری  پژوهشگر مورد تأکید مؤکد قرار می گیرند و در فرم چنین نوع ایدئالی جمعبندی می شوند که نیازی به انطباق با واقعیت عینی ندارد.

۴

·    ماکس وبر در تئوری مربوط به نوع ایدئال خود،   موضعگیری معرفتی ـ نظری درست را مورد تحریف قرار می دهد که در آن، واقعیت عینی به صورت مقولات و مفاهیم تئوری های علمی انعکاس می یابد.

·    برای اینکه ماکس وبر، پراتیک را به مثابه معیار حقیقت و به مثابه معیار انعکاس نسبتا درست واقعیت مورد بی اعتنایی قرار می دهد.

·    بدان کم بها می دهد و مورد تحقیر قرار می دهد.

۵

 

ویلهلم دیلتی 

(۱۸۳۳ ـ ۱۹۱۱)

فیلسوف، روانشناس، پداگوگ آلمانی

از فلاسفه متعلق به فلسفه حیات (اگزیستانسیالیسم آلمانی)

او پدیده را نه بر بنیان قانونمندی های طبیعی، بلکه بر بنیان خودقانونمندی عالم روحی و روانی انسانی توضیح می داد.

او جزو مؤسسین علوم روحی محسوب می شود.

او ضمنا مؤسس متد هرمه نویتیک و روان شناسی فهمنده است.

او این متد را در آموزش جهان بینی بکار می بندد.

مؤلف آثار بیشمار

·    ماکس وبر در بحث متدئولوژیکی با دیلتی، ویندل باند و ریکرت راجع به تیپولوژی (شاخه ای از زبان شناسی) در علوم به اصطلاح فرهنگی، اصرار بر آن دارد که در واقعیت عینی، هرگز نوع ایدئالی یافت نمی شود.

۶

·    به نظر ماکس وبر نوع ایدئال به مثابه ساخت فکری، تصویر برداری از واقعیت عینی نیست.

·    حتی تصویر تعمیم یافته ای از واقعیت عینی نیست.

·    بلکه نوعی اوتوپی است.

·    اوتوپی ئی است که به طور سوبژکتیو از طریق انتخاب و ارزیابی های فردی جزئیات، رنگ آمیزی شده است.

۷

·    ماکس وبر افکار نئوکانتیانیسم در فلسفه اجتماعی را به جامعه شناسی منتقل می کند و نوع ایدئال را خدمت خویش به جامعه شناسی به اصطلاح دیگرگونه (تحریفگر) می داند.

۸

·    ماکس وبر منکر وجود قوانین ساختاری، قوانین فونکسیونی و قوانین توسعه در جریان متنوع روند های اجتماعی، روابط اجتماعی و پدیده های اجتماعی است و  مواد امپیریکی تاریخ را بنا بر نوع ایدئال سرهم بندی شده «تنظیم می کند.»

ادامه دارد.