۱۳۹۶ اردیبهشت ۲۶, سه‌شنبه

دایرة المعارف فلسفه بورژوائی واپسین (530)


اندراس گدو

فصل دهم

راسیونالیته ـ تاریخ ـ فلسفه


اندراس گدو


برگردان

شین میم شین





پیشکش به

رضا شلتوکیمتولد کرمانشاه (٢٩ آبان ١٣٦٢)

 زیر شکنجه جان سپرد.

 

بخش چهارم

 تحول مقوله تمدن

سن سیمون

گیزو

فوریه


هنری د سن سیمون 
 (۱۷۶۰ ـ  ۱۸۲۵) 
مؤسس مکتب فکری اقتصادی ـ اجتماعی علمی
موسوم به سن سیمونیسم 
پدر جامعه شناسی علمی و سوسیالیسم اوتوپیکی
از مبارزان جنگ استقلال آمریکا (۱۷۰۶ ـ ۱۷۸۳)  بر ضد انگلیس
از طرفداران انقلاب کبیر فرانسه ۱۷۸۹
در سال ۱۷۹۴ کم مانده بود که به گیوتین سپرده شود.

۱۲

سن سیمون، جنبه علمی ـ صنعتی مقوله تمدن را با جامعه بورژوایی مواجه می سازد.

۱۳

سن سیمون به وعده جامه عمل نپوشیده ی پیشرفت در انتقاد مابعد انقلابی اشاره می کند که روشنگری از آن، تحقق خرد را، یعنی استکمال و تکمیل پیشرفت را انتظار داشت. 

۱۴

سن سیمون اما برای مدت معینی، با استفاده از مقوله تمدن، تفکر مابعد انقلابی بورژوایی را در چارچوب فرمال وحدت مفهوم تاریخ و مفهوم خرد پیشین حفظ می کند. 

۱۵

سن سیمون با استفاده از مقوله تمدن به تأیید کاپیتالیسم می پردازد.
آن سان که محتوای مفهومی در چارچوب فرمال سرسخت تغییر می یابد، منحل می شود، توخالی می گردد و خصلت انتقادی خود را از دست می دهد. 

۱۶

 

فرانسوا گیزو 
(۱۷۸۷ ـ ۱۸۷۴)

مورخ فرانسوی


در درس های فرانسوا گیزو راجع به «تاریخ عمومی تمدن اروپا»، در اواخر سال های ۲۰، تمدن با «قرعه و قسمت عام بشریت»، یکسان قلمداد می شود. 

۱۷

پیشرفت به عنوان ایده اساسی تمدن تلقی می شود، که عضوبندی اش به طرق زیر تعیین می شود: 

الف

با تمیز «تولید وسایل نیرو از تولید رفاه در جامعه»



ب

با تمیز «مناسبات اجتماعی» از «حیات فردی» «حیات درونی» انسان ها



۱۸

پیشرفت اینجا اما به مثابه «استکمال حیات بورژوایی» ماستمالی می شود.



۱۹


گیزو مسئله زیر را طرح می کند، ولی حل نمی کند:
«مسئله ای که ما در پایان تمدن با آن مواجه می شویم، این است که آیا تاریخ تمدن به پایان می رسد؟
آیا تاریخ تمدن نمی تواند راجع به زندگی واقعی حرفی بزند؟
در آن صورت به ناچار این سؤال پیش می آید که آیا همه کارها انجام یافته اند؟
آیا بشر به پایان همه چیز رسیده است؟»
(فرانسوا گیزو، «تاریخ عمومی تمدن اروپا»، ۱۸۵۴، ص ۲۴)

 ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر