سیری در اشعار فریدون توللی (اندوه شامگاه) (۱۹)

 

اندوه ِ شامگاه 

فریدون توللی

ویرایش و تحلیل

از

ربابه نون

کیست این مرده که در روشنی ِ شامگهان
تکیه داده است بر آن ابر و نشسته است به کوه
 

بسته از دور به جان دادن ِ خورشید نگاه
وز گرانباری ِ خاموش ِ طبیعت به ستوه؟

خیره بر زردی ِ شادی کش و دلگیر ِ غروب
زار و افسرده فرو رفته در اندیشه ی گرم
 

پای آویخته از کوه و در آن توده ی برف
استخوان می کشدش شعله و می سوزد نرم؟
 

سینه داده است تهی چون قفسی در ره ِ باد
آرزومند ِ دلی تا کشد از سینه خروش
 

لیک دیری است که در سردی و خاموشی ِ مرگ
دلش از کار فرومانده و خون مانده ز جوش؟ 

راست، چون روزنی از مرگ به غوغای ِ حیات

دنده هایش ز دل ِ ابر ، پدید است به چشم

 

باد می توفد و در هر نفسش بر سر و روی

برف می بارد و می آردش آزرده به خشم

 

خسته از مرگ، در اندیشه ی مرگی است که باز

بار ِ اندوه فرو گیردش از تیره ی پشت

 

رنجه از زیر و بم موج ِ گریزان ِ فنا

دست می ساید و بر جمجمه می کوبد مشت

 

قرص ِ خورشید، چو شمعی به دم ِ بازپسین

نرم، در شعله ی خود می سپرد جان به فسوس

 

آفتاب از سر کهسار چنان است که روز

در گذرگاه ِ شب، آویخته باشد فانوس

 

او نشسته است همانگونه بر آن توده ی برف

بسته از خلوت ِ تاریک ِ افق دیده به نور

 

یاد می آورد از تلخی ِ جان دادن ِ خویش

اندر آن نیمه ی پاییز، در آن جنگل ِ دور

 

می کشد آه، ولی دیر زمانی است که آه

منجمد گشته و افسرده در آن سینه ی سرد

 

می زند بانگ، ولی حنجره ای نیست که بانگ

زان به گوش آید و تسکین دهدش آتش ِ درد

 

روز رفته است و یکی پرتو ِ نارنجی ِ گرم

راه گم کرده و تابیده بر آن ابر ِ کبود

 

می درخشد شفق از آبی ِ غمگین ِ سپهر

همچو نیلوفر ِ نو خاسته بر ساحل ِ رود

 

سایه ای گمشده، در جستجوی پیکر ِ خویش

می رسد خسته و می ایستد آنجا به درنگ

 

می رود مرده که در بر کشدش از سر ِ شوق

لیک می لغزد و می اوفتد از قله به سنگ

 

چون سبویی که در افتد ز کف ِ باده پرست

بندش از بند جدا می شود از لغزش ِ گام

 

می رمد سایه و در تیرگی ِ سرد ِ سپهر

شب فرو می کشدش همچو یکی قطره به کام

 

مرده، مرده است و کنون بر سر آن غمزده کوه

استخوانی است پراکنده از او بر سر ِ برف

 

آرزوئی است که جوشیده ز ناکامی ِ سرد 

انتظاری است که تابیده ز تاریکی ِ ژرف 

 

پایان

ادامه دارد.