۱۴۰۴ مرداد ۲۳, پنجشنبه

فرهنگ مفاهیم فلسفی (د) دئيسم (ضد ته ئیسم) (۱۰) (بخش آخر)

Das Banner der Rhetos-Website: zwei griechische Denker betrachten ein physikalisches Universum um sie herum.


پروفسور دکتر  مارتین فونتیوس

برگردان

 شین میم شین

 

تاریخچه دئیسم 

 

تاریخچه دئیسم در آلمان


۱

·    خودویژگی دئیسم آلمانی ـ در مقایسه با دئیسم فرانسه ـ عبارت است از تأثیر قبلی و ثابت دئیست های انگلیسی بر آن و وابستگی کامل آن به راسیونالیسم ولف که در آن طبیعتمذهب  و متافیزیک با هم پیوند ناگسستنی دارند.

 

۲

·    کوشش ولف در راستای اثبات مته متیکی (ریاضی) حقایق عقیدتی مسیحی و علاوه بر آن سلسله افکار استقرائی چندین چشم اسفندیار متنوع برای حمله بر مسیحیت در اختیار آته ئیسم پیکارجو قرار می داد.

 

۳

·    اما علیرغم آن در سیستم ولف استنتاجات مستقیم زیادی برای بیدارسازی و آموزش تفکر دئیستی در آلمان وجود نداشته است.

 

۴

·    تأثیر گسترده را شاگرد ولف به نام باوم گارتن در شهر هاله با درسنامه های خود که صدها بار رونویسی شده بودند و با معرفی روشنگران انگلیس و فرانسه اعمال کرده است.

 

۵

·    لسینگ، رایماروس را نماینده دئیسم در آلمان می نامد که از اثر اصلی اش تنها از طریق مطلبی و اشاره ای توسط اشتراوس خبر داریم و لذا تاریخ دئیسم آلمانی اساسا مبهم مانده است.

 

۶

·    خود لسینگ با درک تاریخی خود از وحی، به مثابه تربیت مثبت بشریت، یعنی به مثابه تاریخ توسعه شعور اخلاقی از حد دئیسم پا فراتر می گذارد، اگرچه او به سبب اشتغالش با مسائل دئیستی در شجره آموزش ملی آلمان پذیرفته شده است.

 

۷

·    هاینه می نویسد:

·    بعد از رد قطعی اثبات خدا از سوی کانت «دئیسم در خطه خرد اندیشه باز رنگ باخته است.»

 

۸

گوت هلد افرائیم لسینگ

(۱۷۲۹ ـ ۱۷۸۱)

 نویسنده و شاعر برجسته روشنگری آلمان

 

·    آثار اصلی دئیسم آلمانی به شرح زیر بوده اند:

 

دئیست نام اثر سال انتشار
گوتشد اولین دلایل مجموعه فلسفه ۱۷۳۴
باوم گارتن اخباری از کتابخانه هاله ۱۷۴۸ ـ ۱۷۵۱
اخباری از کتاب عجیب و غریب ۱۷۵۲ ـ ۱۷۵۸
رایماروس مدافعه و یا حراست نامه از ستایشگر خردمند خدا ۱۷۴۴ ـ ۱۷۶۸
لسینگ تربیت بنی نوع بشر ۱۷۸۰  

 

۹

·    مدافعه و یا حراست نامه از ستایشگر خردمند خدا در سال ۱۷۷۴ ـ ۱۷۷۸ میلادی توسط لسینگ به فصول منتخب تقسیم بندی شده است و بزرگترین فصل آن عبارت است از «هدف عیسی و پیروانش»

 

پایان

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر