شین میم شین
بوستان
باب سوم
در عشق و مستی و شور
حکایت پانزدهم
بخش اول
(دکتر حسین رزمجو، «بوستان سعدی»، ص ۹۱ )
ما به سوی آنچه دانش زمانه مان نموده، می رویم
قفا خوردی از دست یاران خویش
چو مسمار پیشانی آورده پیش
معنی تحت اللفظی:
عاشق از دست یاران خویش که بسان مسماری پیشانی پیش می اوردند،
پس گردنی می خورد.
سعدی
در این بیت شعر،
انتقاد (سرزنش، نصیحت) از سوی یاران (دشمن)
را
به پس گردنی تشبیه می کند و پیشانی آنان را به مسماری که در روح و روان عاشق فرو می رود و عذابش می دهد.
خیالش چنان بر سر آشوب کرد
که بام دماغش لگدکوب کرد.
معنی تحت اللفظی:
خیال شاهد (پسر) چنان پریشانش کرد که جنون گرفت.
سعدی
در این بیت شعر،
دیالک تیک غریزه و عقل
را
برای نشان دادن جنون ناشی ازعشق یکطرفه،
به صورت دیالک تیک خیال و دماغ بسط و تعمیم می دهد
و
سپس آن
را
به شکل دیالک تیک همه چیز و هیچ مسخ و مثله و مخدوش می کند.
خیال شاهد چنان مسلط می شود که مغز عاشق از کار می افتد.
این به معنی سیطره بلامنازع غریزه جنسی و تبعید عقل از قلمرو اندام است.
جنون هم نتیجه همین سیطره بلامنازع غریزه و سقوط آدمی به درجه جانوران است.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر