فرهنگ مفاهیم فلسفی (پ) پوزیتیویسم و نئوپوزیتیویسم (۱۱) (بخش آخر)

  

 پروفسور دکتر مانفرد بور

پروفسور دکتر گئورگ کلاوس

برگردان

شین میم شین

 

 

۱۳۴

·    سیستم نئوپوزیتیویسم را می توان در مفهوم فیزیکالیسم جمعبندی کرد.

 

۱۳۵

·    از دیدگاه فیزیکالیسم، تفاوت علوم مختلف با یکدیگر نه به سبب داشتن موضوعات مختلف مربوط به پیوندهای عینی، بلکه صرفا به سبب استعمال زبان های علمی مختلف است و همه این زبان های علمی مختلف قابل ترجمه به یک زبان واحد، یعنی زبان فیزیکی هستند.

 

۱۳۶

·    تئوری این زبان فیزیکی و این ادعا که فیزیک می تواند شالوده هر علم منفردی باشد، «فیزیکالیسم» نامیده می شود.

 

 

۱۳۷

·    نئوپوزیتیویسم با این چرخش در تئوری خود، بر مبنای قانون باطل «به دنبال آن، پس به دلیل آن» به مکانیسیسم منتهی می شود.

 

۱۳۸

·    در «فیزیکالیسم» کلیه تفاوت های کیفی فرم های وجودی ماده از بین می روند، همانطور که در سوبژکتیویزاسیون (سوبژکتیو سازی) مقوله کیفیت تدارک دیده شده بود.

 

۱۳۹

·    بدین طریق است که روانشناسی به رشته ای از فیزیک مبدل می شود و بخش اعظم علوم اجتماعی از این لحاظ و یا به طور کلی از عرصه علم به در رانده می شود و یا تا حد موضع فکری ما قبل علمی تنزل می یابد.

 

۱۴۰

·    اگر کسی بخواهد تجربه روانی «قرمز دیدن» را «به زبان فیزیکی ترجمه کند»، باید در باره حالت جسمانی ئی صحبت کند که با آن حالت روحی معادل باشد.

 

۱۴۱

·    پارادوکس آشکاری خواهد بود، اگر از کسی خواسته شود که مثلا روند روانی یک تأمل مته متیکی (ریاضی) را به زبان فیزیکی ترجمه کند.

 

۱۴۲

·    این ادعا که تأملات علمی یک ریاضی دان راجع به مکان هذلولی (n) بعدی را می توان به واکنش های جسمانی فیزیکی تقلیل داد، یاوه آشکاری بیش نیست و کوچکترین ربطی به علمیت ندارد.   

 

۱۴۳

·    تلاش هائی که از موضع نئوپوزیتیویسم، با استفاده از ترفندهای سوفیستی نوین به اصطلاح «منطقی» برای حفظ علمیت و منطقمندی صوری و ظاهری صورت می گیرند،  ناگزیر به طور قانونمند به یاوه منتهی می شوند.

 

(شیوه استدلال سوفیستی

به شیوه اثبات عوامفریبانه و حقه بازانه قضایای غلط  اطلاق می شود.

 مترجم)

 

۱۴۴

·    تز اساسی معرفتی ـ نظری نئوپوزیتیویسم، مبنی بر اینکه جهان از مجموعه تجارب شخصی تشکیل می یابد، منطقا به نفی آن (جهان) منتهی می شود.

·    زیرا جهان به زبان خود نئوپوزیتیویسم به طور «تجربی» قابل آزمون و امتحان نیست و لذا به قول نئوپوزیتیویسم «متافیزیکی» است.

 

(نئوپوزیتیویسم

مفاهیم فلسفی را به شیوه دلبخواه جدیدی تعریف (تحریف) می کند.

مفهوم «متافیزیکی» یکی از آنها ست.

در قاموس نئوپوزیتیویسم،

هر ادعائی که به طور «تجربی» قابل آزمون نباشد، متافیزیکی نامیده می شود.

از این رو ست که ما آن را در گیومه عرضه می کنیم. 

مترجم)

 

۱۴۵

·    با اوج گیری فاشیسم، کردوکار محفل وین در آلمان قطع شد.

 

۱۴۶

·    پس از جنگ جهانی دوم، نئوپوزیتیویسم در ایالات متحده آمریکا، انگلستان، کشورهای اسکاندیناوی و آمریکای لاتین کسب اعتبار کرد.

 

۱۴۷

·    نمایندگان مختلف نئوپوزیتیویسم به آموزه (تعلیمات) اولیه که توسط محفل وین به وجود آمده بود، پی در پی واریانت های جدیدی افزودند، اما همه آنها در چارچوب تعین ایدئالیستی ـ ذهنی و ماهیتا اگنوستیسیستی (ندام گرایی، لاادریت) باقی ماندند.

 

۱۴۸

چارلز ویلیامز موریس

 (۱۹۰۱ ـ ۱۹۷۹)

نئوپوزیتیویست، فیلسوف و سمیوتیست

 

·    امروزه نئوپوزیتیویست ها عمدتا به بررسی های سمیوتیکی اشتغال دارند.

·     (به ویژه چارلز ویلیامز موریس).

 

·    مراجعه کنید به  پوزیتیویسم منطقی.  

 

پایان