رهایش (ایمانسیپاسیون)

پروفسور ولفگانگ پطر ایش هورن
برگردان شین میم شین

1
رهایش آغازین

• رهایش در حقوق روم، بمعنی اعطای آزادی از سلطه رئیس خانواده به هر کدام از اعضای خانواده بود.

2
رهایش بطور کلی

• رهایش بطور کلی به سه معنی بکار می رود:

1

• به معنی رهایش از وابستگی ئی که به پایمال گشتن حقوق و حرمت و عزت افراد منجر می شود.

2

• به معنی رهایش از هر آنچه که کهنه و فرتوت است (مثلا پیشداوری ها)

3

• به معنی کسب استقلال و خودمختاری.

*****

• مفهوم «رهایش» در تئوری اجتماعی مارکسیستی ـ اغلب ـ بمثابه مفهومی در رابطه با تغییرات اجتماعی و طبقاتی مشخص در مناسبات اجتماعی بکار می رود که به رهائی طبقات، گروه ها و یا افراد (که باید در محتوای واقعی خود تعیین شود) منجر می شود.
• مارکس مفاهیم زیر را به همین معنا بکار می برد:

1
«رهایش سیاسی»

• «رهایش سیاسی» به مثابه گشتاوری در انقلاب بورژوائی ـ دمکراتیک و به مثابه گشتاوری در مبارزه به خاطر احراز مناسبات بورژوائی ـ دمکراتیک.

2
«رهایش انسانی»

• «رهایش انسانی» و همچنین رهایش انسان های زحمتکش، به مثابه انقلاب سوسیالیستی و سازماندهی مناسبات اجتماعی سوسیالیستی.

• مسئله رهایش زن یکی از مسائلی است که دارای برد اجتماعی و تاریخی بزرگی است.
• مسئله رهایش زن نه فقط یک مسئله سیاسی ـ حقوقی مربوط به برابری زن و مرد، بلکه یک مسئله بخصوص چندلایه اقتصادی و سیاسی ـ اجتماعی است که شامل نکات زیر می گردد:

1

• رهاسازی طبقات زحمتکش از استثمار

2

• وارد ساختن زنان به حیات اجتماعی

3

• حمایت خاص از زنان در رابطه با آموزش، پرورش و تخصص

4

• رهاسازی زن از بار کار خانگی و غیره.

مراجعه کنید به آزادی، دموکراسی، سوسیالیسم و کمونیسم در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

پایان