امپیریسمپروفسور دکتر مانفرد بور
برگردان شین میم شین
• امپیریسم نامی است برای سلسله ای از آموزش های معرفتی ـ نظری که بلحاظ متدی، دانش مبتنی بر مشاهده، اندازه گیری و آزمایش را با شناخت بطور کلی یکسان می گیرند.
• اگر دانش به معنی دانش حسی به شکل احساس در نظر گرفته شود، آنگاه امپیریسم را سنسوئالیسم (حسگرائی) نیز می نامند.
• نام های «امپیریسم»، همانند «سنسوئالیسم» و «راسیونالیسم» (ضد آن) عناوینی برای جریانات اصلی فلسفی نیستند، بلکه تنها مشخص کننده موضعگیری تئوری های شناخت نسبت به مسئله منشاء حقیقت هستند و در مورد نحوه پاسخ (ماتریالیستی و یا ایدئالیستی) این یا آن تئوری شناخت به مسئله اساسی فلسفه مطلبی عرضه نمی کنند.
• از این رو نام «امپیریسم» برای تعیین واضح کیفیت محتوای جهان بینانه یک تئوری شناخت کافی نیست.
انواع امپیریسم
• امپیریسم به دو دسته زیر تقسیم بندی می شود:
1
• امپیریسم ماتریالیستی2
• امپیریسم ایدئالیستی• به قول لنین، در هر حال، باید میان امپیریسم ماتریالیستی و امپیریسم ایدئالیستی تفاوت گذاشت:
• اگر امپیریسم بر آن باشد که دانش از معارف اوبژکتیف (عینی)، از تصاویر واقعیت عینی تشکیل می شود، آنگاه ما با امپیریسم ماتریالیستی سر و کار داریم.
• اگر امپیریسم ـ برعکس ـ ادعا کند که دانش از معارف اوبژکتیف (عینی)، از تصاویر واقعیت عینی تشکیل نمی شود، بلکه فقط چیزی سوبژکتیف در این و یا آن فرم است، برای اینکه واقعیت عینی از مجموعه ای از احساس ها و امثالهم تشکیل می یابد، آنگاه ما با امپیریسم ایدئالیستی سر و کار داریم.
• (کلیات لنین، جلد 14، ص 120)
• فرم های کال و نارس امپیریسم ماتریالیستی را می توان در آموزش های معرفتی مکاتب فلسفی زیر دید:
1
• اپیکوریسم• مراجعه کنید به اپیکوریسم
2
• استوئسم• مراجعه کنید به استوئیسم
3
• نومینالیسم. • مراجعه کنید به نومینالیسم
ادامه دارد
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر