ماتریالیسم (۶)

 

دنیس دیدرو

 (۱۷۱۳ ـ ۱۷۸۴)

یکی از خلاق ترین اندیشمندان ماتریالیست روشنگری اروپا

 از مؤلفین برجسته دایرة المعارف.

از همکاران و دوستان دآلمبر، روسو، کاندیلا.

پروفسور دکتر مانفرد اشتارک

ماتریالیسم قرن هجدهم 

(ماتریالیسم فرانسه)

برگردان

شین میم شین

۱۰

ژان موسلیر

(۱۶۶۴ ـ ۱۷۲۹)

کشیش کاتولیک فرانسوی

که از موضع ماتریالیستی و آته ئیستی پیگیر

به نقد رادیکال و ریشه ای کلیسا و مذهب پرداخت.

وصیت نامه او به صورت جزوات دستنوشته

مخفیانه دست به دست می گشت

 و

تأثیر خارق العاده ای بر روشنگری فرانسه در قرن هجدم گذاشت.

وصیت نامه او در سال ۱۸۶۴ در آمستردام منتشر شد.

·      وصیت نامه ژان موسلیر (۱۷۲۳) که قدرت زمینی را به چالش می کشد، یک پدیده منفرد است و بس.

۱۱

·      پس از آنکه تفاهم بی سر و صدای روشنگری با رژیم آنشی در نتیجه بیگانگی رو به رشد از تجارب دوره حکومت فیلیپ اورلئان ـ بتدریج ـ از بین می رود، رابطه روشنگری با دولت از سال های ۳۰ قرن هجدهم به بعد رو به تیرگی می گذارد.

۱۲

·      در سال ۱۸۳۱، کتاب اسپینوزا تحت عنوان «بولانفیلترز» که تا آن زمان به صورت دست نوشته دست به دست می شد، در جامعه فرانسه وسیعا پخش می شود و بدین طریق، اسپینوزیسم برای اولین بار به ضمیر (شعور، روح) جامعه فرانسه رسوخ می کند.

۱۳

·      در سال های ۴۰ قرن هجدهم، روحیه رزم آوری رشد یافته روشنگری در سلسله ای از انتشارات انتقادی ـ اجتماعی و ماتریالیستی به روشنی آشکار می شود.

۱۴

·      آثار لامتری تحت عناوین «قصه های طبیعت روح» (۱۷۴۵) و «انسان بمثابه ماشین» (۱۷۴۷) منتشر می شوند.

۱۵

·      لامتری در سال های ۱۷۵۰ و ۱۷۵۱، در «مقدمه ای بر آثار فلسفی» خویش و ماتریالیستی به نام دومارسه در «بحثی راجع به پیشداوری ها» موتیو فونتن مبنی بر حمایت قدرت معنوی بوسیله قدرت دنیوی را مورد حلاجی قرار می دهند.

۱۶

·      بدین طریق، ماتریالیسم موظف می شود که نه تنها بر ضد کلیسا، بلکه علاوه بر این، بر ضد دولت به مبارزه برخیزد.

۱۷

·      دیدرو (دیده رو) که در سال ۱۷۴۶ اثری تحت عنوان «افکار فلسفی» و در سال ۱۷۴۹ «نامه هائی راجع به کورها» نوشته بود، از سال ۱۷۵۰ در همکاری با دآلمبر به انتشار دایرة المعارف، یعنی بزرگترین اثر روشنگری می پردازد.

ادامه دارد.