دایرة المعارف جامعه شناسی مارکسیستی ـ لنینیستی (۲۲۱)

 

پروفسور دکتر
ولفگانگ ایشهورن
اریش هان
مانفرد پوشمن
روبرت شولتس
هورست تاوبرت
و دهها تن دیگر
(۱۹۶۹)

برگردان
شین میم شین 

 

تاریخ جامعه شناسی

ادامه

ث

·    ل. و. ویزه در تعلیمات رابطه اش و در تعلیمات گبیلده (شکل) اش ، قبل از همه به گئورگ سیمل پیوست و در صدد توسعه و تبدیل افکار سیمل به سیستم اجتماعی فراگیری برآمد.

·    ویزه این سیستم اجتماعی فراگیرش را «میان انسانی» می نامید.

۱

·    اثر ویزه تحت عنوان «سیستم جامعه شناسی عمومی» (۱۹۲۸)، به مثابه جمعبندی تعلیمات رابطه و گبیلده، منتشر شد و در سال های ۱۹۳۳ و ۱۹۵۵ تجدید چاپ شد.

۲

·    این اثر ویزه، سرهمبندی کلیشه ای انتزاعی است که در آن،  انبوهی از روابط و گبیلده های اجتماعی چپانده می شوند.

·    سیستمی است که باید بی زمان محسوب شود. 

۳

·    اهمیت جامعه شناسی نظری (تئوریکی) و یا فرمال (صوری) که در «انجمن جامعه شناسی آلمان» (تأسیس یافته در سال ۱۹۰۹) حاکم بود، در آلمان تحت سیطره فاشیسم و پس از جنگ جهانی دوم بشدت کاهش یافت.   

۴

·    اکنون در بحث  راجع به تئوری دوباره سر و کله اش پیدا شده است. 

۵

·    تأثیر جامعه شناسی نظری (تئوریکی) و یا فرمال (صوری) در نمایندگان جامعه شناسی نظری فرانسه (مکتب دورکهایم) و امریکا (سوروکین، پارسونس، مرتون) هم چشمگیر است.

ج

·    دیگر جریانات و یا مکاتب جامعه شناسی بورژوایی سال های ۲۰ قرن بیستم به شرح زیر بوده اند: 

۱

·    جامعه شناسی فرهنگ با نماینده اصلی اش به نام الف. وبر 

۲

·    جامعه شناسی دانش (دانستن) با نمایندگانی به اسامی زیر:

الف

·    م. شلر

ب

·     ک. منهایم

پ

·     مکتب فرانکفورت با ف. اوپنهایمر و م. هورکهایمر که به مثابه تنها جریانی در جامعه شناسی بورژوایی در زمان سابق بوده که پژوهش های تجربی (امپیریکی) بزرگی انجام داده و تمایل به تحولات اجتماعی داشته است.

۱۶

·     نقش جامعه شناسی بورژوایی در دوره سیطره فاشیستی در آلمان باید با توجه به موضع طبقاتی بورژوایی به طرز تمایزمندی ارزیابی شود.

۱۷

·    تعدادی از جامعه شناسان بورژوایی می بایستی به دلایل راسیستی و یا به دلیل داشتن موضع دموکراتیکی به مهاجرت بروند.

·    مثلا منهایم و هورکهایمر

۱۸

·     تعدادی از جامعه شناسان بورژوایی اخراج شدند و یا بازنشسته شدند.

·    تونیس و الف وبر. 

۱۹

·    اما بسیاری از افکار و سیستم های سوسیولوژیکی بورژوایی برای فاشیسم مفید و قابل استفاده بودند.

·    بویژه افکار و سیستم های سوسیولوژیکی ئی که حاوی مشخصات زیر بودند: 

الف

·     افکار و سیستم های سوسیولوژیکی ئی که موجب انحراف از روابط و مناسبات اجتماعی تعیین کننده می شدند.

ب

·     افکار و سیستم های سوسیولوژیکی ئی که موجب انحراف از مناسبات تولیدی می شدند.

پ

·     افکار و سیستم های سوسیولوژیکی ئی که موجب انحراف از مناسبات طبقاتی می شدند.

ت

·     افکار و سیستم های سوسیولوژیکی ئی که ضد مارکسیسم (مارکسیسم ستیز) بودند.

۲۰

·    هم جامعه شناسی  عمومی و هم جامعه شناسی  فرهنگ در این زمینه دلایل مفید و قابل استفاده ای برای فاشیسم عرضه می کردند. 

ادامه دارد.