قانون دلیل کافی

پروفسور دکتر  گئورگ کلاوس

برگردان

شین میم شین

۱

·      قانون دلیل کافی یکی از چهار قانون اساسی زیر در منطق سنتی است که ظاهرا کل منطق صوری، مبتنی بر آنها است:

الف

·      قانون هویت،

ب

·      قانون تناقض ممنوع

پ

·      قانون ثالث ممنوع

ت

·      قانون دلیل کافی.

۲

·      بنظر لایب نیتس کردوکار فهم ما مبتنی بر دو اصل بزرگ زیر است:

الف

·      اصل تناقض

ب

·      «اصل دلیل کافی

۳

·      بنا بر دلیل کافی ما بدون آنکه دلیل کافی داشته باشیم، نمی توانیم بگوییم که چیزی واقعی و یا موجود است و حکمی حقیقی است و یا چرا چیزی چنین است و نه چنان، حتی اگر ما در اغلب موارد قادر به شناخت این دلایل نباشیم.»

·      ((لایب نیتس، «مونادولوژی»، پاگراف ۳۱ ـ ۳۲)

۴

·      بنظر شوپنهاور «قانون دلیل کافی بیان مشترکی برای چهار رابطه بکلی مختلف است که هر کدام بر قانون بخصوصی استوار شده اند و بطور اپریوری صادق اند.»

·      (شوپنهاور، «راجع به ریشه چهارگانه قانون دلیل کافی»، پاراگراف ۵۲)

۵

·      شوپنهاور میان دلیل وجودی، دلیل شدن (علت)، دلیل شناخت و دلیل عمل یا انگیزه تفاوت قائل می شود.

۶

·      وارد کردن قانون دلیل کافی به منطق و متدئولوژی علوم که به کریستیان ولف نسبت داده می شود و مبالغه در مورد ارزش این قانون، سبب بدنامی منطق سنتی در متافیزیک مدرسی آلمان شده است.

۷

·      لایب نیتس قانون دلیل کافی را جزو منطق محسوب نمی داشت.

·      زیرا بنظر او قوانین منطق، قوانین کلیه جهان های ممکنه اند.

·      در حالیکه قانون دلیل کافی فقط در مورد جهان واقعی صادق است.

۸

·      اما بدلیل سینتاکتیکی (نحوی)زیر می توان آن را به منطق محسوب داشت:

·      این قانون بر خلاف احکام منطقی واقعی قابل فرمالیزاسیون (صوری کردن) نیست.

۹

·      قانون دلیل کافی کم و  بیش فرضیه شسته روفته منطق مدرسی سنتی است که نه درمنطق مدرن یافت می شود و نه در متدئولوژی مدرن علوم.

پایان