پروفسور
والتر یوپکه
برگردان شین
میم شین
·
جامعه شناسی دانش جریانی در جامعه
شناسی بورژوائی است که در مرحله اول بحران عمومی سرمایه داری، در آلمان پا به عرصه
می نهد و عمدتا از موضع ایدئالیستی ـ ذهنی به بررسی مسائل زیرین می پردازد:
الف
·
به بررسی مسئله مربوط به رابطه
وجود اجتماعی و شعور اجتماعی
·
مراجعه کنید به دیالک تیک وجود اجتماعی
و شعور اجتماعی در تارنمای دایرة المعارف
روشنگری
ب
·
به بررسی مسئله مربوط به ایدئولوژی
·
·
مراجعه کنید به ایدئولوژی در تارنمای دایرة المعارف روشنگری
ت
·
به بررسی مسئله مروط به نقش
روشنفکران در جامعه
·
·
مراجعه کنید به روشنفکریت در
تارنمای دایرة المعارف روشنگری
1
·
جامعه شناسی دانش ظاهرا افکار مارکس و انگلس را به خدمت می گیرد.
2
·
نمایندگان جامعه شناسی دانش به شرح
زیر بوده اند:
الف
ماکس شلر (1874 ـ 1928)
فیلسوف آلمانی
مؤلف آثاری در زمینه اتیک، فنومنولوژی و آنتروپولوژی فلسفی
ملقب به «اولین مرد جنت فلسفه»
هایدگر ضمن تأیید لقب او، اعلام کرده که همه فلاسفه قرن
بیستم از آبشخور ماکس شلر سیراب گشته اند و او را قوی ترین قدرت فلسفی در آلمان
مدرن، اروپای معاصر و فلسفه معاصر نامیده است.
در سال 1954 کارول وژتیلا و بعدها پاپ ژان پل دوم، تز
دکترای او را توسعه عنوان «ارزیابی امکان تشکیل اتیک مسیحی بر پایه سیستم ماکس
شلر» مورد مدافعه قرار دادند.
·
شلر
ب
·
مانهایم
ت
·
گایگر
پ
تئودور آدورنو (1903 ـ 1969)
فیلسوف، جامعه شناس، تئوریسین موسیقی و آهنگساز
از سردمداران مکتب فرانکفورت
آثار:
دیالک تیک روشنگری
دیالک تیک منفی
تئوری استه تیکی
·
آدورنو
ث
·
پلسنر
3
·
جامعه شناسی دانش در وهله اول دو
مسئله زیر را مطرح می سازد:
الف
·
مسئله پیوند میان جامعه و ایدئولوژی را
ب
·
مسئله شرط های اجتماعی کسب شناخت و
اشاعه دانش را
4
·
جامعه شناسی دانش هر دو مسئله یاد
شده را اکثر اوقات بر مبنای تئوری اجتماعی و معرفتی ایدئالیستی ـ ذهنی و ضمنا با
رد شناخت مارکسیستی مبتنی بر خصلت تصویری شعور حل می کند:
الف
·
مانهایم و آدرنو با پسیکولوژیزاسیون (پسیکولوژیزه کردن، با توسل به روانشناسی) حل می
کنند.
ب
·
شلر و تا حدودی گایگر با بیولوژیزاسیون (بیولوژیزه
کردن، با توسل به بیولوژی و یا زیست شناسی) حل می کنند.
ت
·
شلر در چارچوب نگرش کلی
تئولوژیکی واقعیت حل می کند.
5
·
گرایش مربوط به قشر روشنفکر در جامعه شناسی دانش از اهمیت زیادی برخوردار
است که به نتایج زیر می انجامد:
الف
·
به قطع پیوند طبقاتی قشر روشنفکر
می انجامد.
·
(یعنی قشر روشنفکر به مثابه چیزی ماورای طبقاتی
و شناور بر فراز طبقات اجتماعی جا زده می شود. مترجم)
ب
·
به قائل شدن امکانات معرفتی خاص به
روشنفکران منتهی می شود.
ت
·
در مکتب مانهایم،
گایگر به انکار خصلت طبقاتی شناخت اجتماعی می انجامد.
6
کارل مانهایم (1893 ـ 1947)
جامعه شناس و فیلسوف مجارستانی الاصل
استاد دانشگاه در آلمان و انگلستان
از سردمداران جامعه شناسی دانش
·
نفوذ و اعتبار مانهایم به دلیل تئوری او تحت عنوان «خصلت ایدئولوژیکی
سرتاسری» شناخت بوده است.
الف
·
مانهایم با توسل به رلاتیویسم شناخت،
هر شناختی را بی اعتبار و بی ارزش می سازد.
ب
·
مانهایم نظریه موسوم به «ترکیب
پویای» نقطه نظرهای طبقاتی متضاد توسط «روشنفکران معلق آزاد» (روشنفکرانی که آزادانه
و بدون پیوند طبقاتی بر فراز طبقات اجتماعی شناورند) را مطرح می سازد.
ت
·
مانهایم بدین طریق و ترفند به
توسعه جانبداری ضد مارکسیستی توهم آلود از سیاست آشتی طبقاتی در امپریالیسم می
پردازد.
پ
·
مانهایم بدین طریق ضمنا به توسعه
جانبداری از توهمات خود روشنفکران بورژوائی می پردازد.
ث
·
تئوری مانهایم
برای اثبات بطلان ماتریالیسم دیالک تیکی و تاریخی و برای قلمداد کردن آن بمثابه
شعوری مبتنی بر فاکتورها و علل ذهنی مورد استفاده قرار می گیرد.
7
·
ایدئولوگ های بورژوائی و جناح راست
احزاب سوسیال ـ دموکرات با تکیه بر تئوری مانهایم بر پیشانی ماتریالیسم دیالک تیکی
و تاریخی مهر ایدئولوژی قرن نوزدهم را می کوبند.
8
·
علاوه بر این با حفر دره تضادی
میان علمیت و ایدئولوژی مارکسیستی ـ لنینیستی، کوشش می شود تا خصلت علمی مارکسیسم
ـ لنینیسم زیر علامت سؤال برده شود و مورد انکار قرار گیرد.
9
·
حضرات در این جانبداری از جامعه
بورژوائی مدرن، فراموش می کنند که این فلسفه مارکسیستی است که منشاء و توسعه افکار،
نظریات و امثالهم را بطور علمی کشف می کند، مورد پژوهش قرار می دهد و به توضیح آنها بر بنیان
مناسبات اجتماعی مادی ـ تاریخی می پردازد و بدین طریق به تعیین جایگاه و نقش
ایدئولوژی در جامعه، بویژه در جامعه بورژوائی و به تعیین نقش ایدئولوژی سوسیالیستی
ـ کمونیستی نایل می آید.
·
حضرات فراموش می کنند که ایدئولوژی
مارکسیستی ـ لنینیستی یعنی خود مارکسیسم ـ لنینیسم طبیعت علمی دارد.
·
مراجعه کنید به آموزش ایدئولوژی در تارنمای دایرة المعارف روشنگری
پایان
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر