۱۳۹۶ اسفند ۲۷, یکشنبه

کوگنیتیویسم (۴) (بخش آخر)

 
پروفسور دکتر  ولفگانگ پطر ایشهورن
برگردان
شین میم شین

 بخش دوم
متا اتیک بورژوائی

 نگرش های مختلف متا اتیک بورژوائی
  
۱۸
·      تقسیم بندی تئوری های اتیکی به علمی و غیرعلمی ـ در وهله اول ـ در سطح دیگری، یعنی در سطح فلسفی صورت می گیرد.

۱۹
·      برای تمیز تئوری اتیکی علمی از غیرعلمی باید به این پرسش پاسخ داد که آیا تئوری اتیکی مورد نظر یک تئوری ماتریالیستی ـ به عبارت دقیقتر، ماتریالیستی تاریخی ـ است و یا یک تئوری ایدئالیستی است؟

۲۰
·      متا اتیک بورژوائی بنا بر اصل بنیادی فلسفه، ایدئالیستی است.
·      زیرا آن برای معانی ایده ای اصطلاحات اخلاقزبانی موجودیت فی نفسه قائل می شود و یا گشتاورهای سوبژکتیو از قبیل احساسات و عواطف و غیره را منشاء اصطلاحات اخلاقزبانی جا می زند و نه شرایط زندگی اجتماعی مادی انسان ها، طبقات و غیره را.

۲۱
·      برنامه متا اتیک بورژوائی، مبنی بر اینکه می توان ـ بر خلاف اتیک فلسفی رایج ـ تئوری ئی بلحاظ فلسفی و ایدئولوژیکی خنثی و بیطرف به وجود آورد، سرانجام غیرعملی، تحقق ناپذیر و بی ثمر از کار در آمد.

۲۲
·      متا اتیک بورژوائی ـ بلحاظ فلسفی ـ در حقیقت چیزی جز شستشوآب طرح های فلسفی ـ اتیکی ایدئالیستی کهنه ـ با ماسک زبانتحلیلی ـ فلسفی بیطرف بر چهره ـ نیست که از سوی ماتریالیسم تاریخی و سوسیالیسم علمی مردود شناخته شده است.

۲۳

هیوم

·      چیزی از جنس طرح های اتیکی ـ فلسفی هیوم، اسمیت و یا بنتهام است.

۲۴
·      متا اتیک در جریانات مختلفی نیز عرض اندام کرده است.
·      این جریانات در چارچوب متا اتیک توسعه یافته اند و ضمن زدن بر چسب گذار از مواضع متا اتیکی به مواضع اتیک «سنتی» و هنجاری به همدیگر، به رقابت با هم پرداخته اند.

۲۵

·      از سوی دیگر باید به این حقیقت امر اشاره کرد که در فلسفه و اتیک «سنتی»، نکات بیشماری در زمینه بررسی جنبه های اخلاقزبانی مسائل اتیکی وجود دارند.
·      (مثلا در آثار ارسطو، هوبس، جان لاک، هیوم، کانت و هگل)

۲۶
·      در سال های اخیر پدیده های انحلالی روشنی در عرصه متا اتیک بورژوائی به چشم می خورند:

الف
·      ما از سوئی شاهد برگشت و عدول از برنامه آغازین متا اتیک بورژوائی هستیم.

ب
·      از سوی دیگر، تز بیطرفی فلسفی و ایدئولوژیکی آن به نازائی و اختگی تئوریکی آشکار آن منجر شده است.

·      مراجعه کنید به اتیک، اخلاق در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

پایان

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر