نقل قول هائی از این و آن (140)

وقتی حقیقت آزاد نیست، آزادی حقیقت ندارد!

ژاک پره ور

سرچشمه:

صفحه فیسبوک سیاوش عبقری

گاف سنگزاد

 ژاک پرِوِر  (۱۹۰۰-۱۹۷۷ )  

شاعر، فیلم نامه نویس فرانسوی

از نمایندگان سوررئالیسم

·        گاهی حریفی ـ به هر دلیلی ـ سنگی در چاهی می اندازد و هزاران نفر را علاف کرد و کار خود می سازد.

·        چون به دلایل مختلف، از سنگی، رازی سرهم بندی می شود و به خورد خلایق داده می شود.

·        این نقل قول از ژاک پره ور برای ما شده سنگی از این دست.

·        دل مان می خواهد بدانیم که طرف چه برای گفتن دارد؟

1

وقتی حقیقت آزاد نیست

·        منظور حریف از مفهوم «آزادی حقیقت» چیست؟

·        برای پاسخ به این پرسش، بهتر است قبلا بدانیم که منظور از حقیقت چیست.

·        حقیقت به مشخصه احکام (جملات) اطلاق می شود که با واقعیات امور مربوطه انطابق دارند .

·        در هر حکمی (جمله ای) واقعیت امری تبیین می یابد.

·        کره زمین سیاره ای است (واقعیت امر)

·        چون واقعا هم چنین است، یعنی کره زمین واقعا هم سیاره ای است، پس این حکم (جمله) انعکاس حقیقت امری است.

·        یعنی با حقیقت عینی انطباق دارد.

·        ولی اگر کسی ادعا کند که «کره زمین از طلا تشکیل شده است»  (واقعیت امر)، ادعای او با حقیقت عینی انطباق ندارد و لذا باطل است، چون زمین واقعا از طلا تشکیل نشده است.       

2

وقتی حقیقت آزاد نیست

·        مفهوم حقیقت در زبان عامیانه به معانی بی  ربطی مورد استفاده قرار می گیرد:

·        مثلا انسان حقیقی.

·        ما باید میان مقوله معرفتی ـ نظری حقیقت که فقط انطباق شناخت عقلی با واقعیت عینی را منعکس می کند و مفاهیمی مانند صداقت، امانت، خلوص نیت و غیره تفاوت قایل شویم.

·        ضد حقیقت، خطا و باطل ست.

·        خطا و باطل به معنی عدم انطباق حکم با واقعیت امری است که انعکاس می یابد.

3

·        حقیقت یعنی انطبق حکم صادره با واقعیت امری که مورد شناسائی قرار می گیرد.

·         عینیت حقیقت در این انطباق تصویر ذهنی مربوطه  با شیئی است که مورد تصویرسازی قرار می گیرد.

·        حقیقت همیشه حقیقت عینی است، زیرا هر شناخت واقعی دارای یک محتوای عینی است، که مستقل از سوبژکت شناسنده وجود دارد.

·        در مثال بالا سیاره وارگی کره زمین، به عنوان موضوع شناخت مستقل از بنی بشر وجود داشته و دارد.

·        یعنی چیزی عینی است.

4

·        حالا می شود از خود پرسید، اگر حقیقت چیزی همیشه عینی است، پس آزادی حقیقت به چه معنی است؟

·        شاید ژاک پره ور از تعریف فلسفی حقیقت بی خبر بوده باشد.

·        فقر فلسفی بدبختی بزرگی است و چه بسا بدتر از فقر مادی است.

5

·        شاید منظور ژاک این بوده که حقیقت در ظلمات اعماق در غل و زنجیر است و باید رهنوردی سرسخت خطر کند و قید و بند از دست و پای حقیقت پا در زنجیر در ظلمات اعماق باز کند و بیرون آورد و نشان خلایق دهد.

·        واقعا هم چنین است.

·        برای بنی بشر تنها نمودها، پدیده ها، ظواهر و صور چیزها (فرم نمودین چیزها)   قابل دسترسی بیواسطه اند:

·        رنگ و فرم و بو و طعم سیب را می توان بدون واسطه ای دریافت.

6

·        محتوای ماهوی سیب را اما فقط بطور باواسطه، مثلا  ببرکت پراتیک علمی (انالیز و آزمون و آزمایش و غیره) با استفاده از  مفاهیم، مقولات، قوانین و اسالیب (متدهای) شیمیائی، فیزیکی، بیولوژیکی و غیره شناخت.

·        بعد می توان اعلام کرد که محتوای ماهوی سیب مثلا مولکول های قندی، پروتئینی، ویتامین ها، آنزیم ها، آب و غیره است.

·        شاید منظور ژاک از آزادی کذائی حقیقت، همین  باشد.      

7

وقتی حقیقت آزاد نیست، آزادی حقیقت ندارد!

·        منظور ژاک از مفهوم «حقیقت داشتن آزادی» چیست؟

·        یعنی بدون شناخت حقیقت عینی نمی توان به آزادی حقیقی دست یافت؟

·        اگر منظور ایشان همین باشد، می توان به ایشان به نحوی از انحاء حق داد.

·        چون آزادی (اختیار) همیشه با شناخت و شعور مشروط می شود:

·        خر نمی تواند مختار باشد، چه رسد به خودمختار!

·        پیش شرط اختیار (آزادی) و خودمختاری شناخت و شعور است.  

8

·        ضمنا می توان از همین حکم ایشان نتیجه گرفت که طبقه حاکمه ای که حقیقت عینی را ماستمالی می کند  و یا بر پوزه روشنگران علمی و انقلابی (طرفداران سرسخت حقیقت عینی) پوزه بند می زند، دشمن آشتی ناپذیر آزادی انسان ها ست.

·        این بدان معنی است که طرفداران حقیقت عینی، آزادی خواهان اصیل، راستین، بی ریا و صادق اند.

پایان