شین میم شین
باب دوم
در احسان
حکایت دهم
(دکتر حسین رزمجو، «بوستان سعدی»، ص ۶۶)
بخش دوم
۱
بسا مفلس بینوا سیر شد
بسا کار منعم زبر زیر شد.»
معنی تحت اللفظی:
بنا بر مشیت و اراده الهی
فقیر مفلسی
سیر می شود
و
کار ثروتمندی زیر و زبر می شود.
سعدی
در این بیت شعر،
دیالک تیک طبقه حاکمه و توده
را
به شکل دیالک تیک منعم و مفلس بسط و تعمیم می دهد و از وارونه شدن هرازگاهی آن گزارش می دهد:
بسا بینوا که به نوائی می رسند و سیر می خورند و
بسا منعم که به خاک سیاه می نشینند.
سعدی
برای هر کدام از این زیر و زبر شدن ها دلیلی ماورای زمینی، ماورای اجتماعی، ماورای طبیعی می جوید و پس از عمل منطقی انتزاع در جزم «مشیت الهی» خلاصه می کند.
سعدی
ضمنا از آنارشی و هرج و مرج جهنم جامعه طبقاتی پرده بر می دارد.
در جهنم جامعه طبقاتی
امنیت و آسایش و ثبات برای همه طبقات اجتماعی حرام است.
هیچکس، چه توانگر و چه درویش، نمی تواند در این جهنم زمینی ایمن و خوشبخت باشد.
هر شب می تواند شب آخر باشد.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر