رهائی (ایمانسیپاسیون)

مریم فیروز (1292 ـ 1386)

نویسنده، فعال حقوق زنان
سردبیر مجله «جهان زنان»
آثار:
چهره های درخشان
مادرنامه
خاطرات مریم فیروز

پروفسور ولفگانگ ایش هورن
برگردان شین میم شین

1
رهائی در آغاز

• رهائی در حقوق روم، بمعنی اعطای آزادی از سلطه رئیس خانواده به هر کدام از اعضای خانواده بود.

2
رهائی بطور کلی

• رهائی بطور کلی به سه معنی بکار می رود:

1
• به معنی رهائی از وابستگی ئی که به پایمال گشتن حقوق و حرمت و عزت افراد منجر می شود.

2
• به معنی رهائی از هر آنچه که کهنه و فرتوت است (مثلا پیشداوری ها)

3
• به معنی کسب استقلال و خودمختاری.

*****

• مفهوم «رهائی» در تئوری اجتماعی مارکسیستی ـ اغلب ـ بمثابه مفهومی در رابطه با تغییرات اجتماعی و طبقاتی مشخص در مناسبات اجتماعی بکار می رود که به رهائی طبقات، گروه ها و یا افراد (که باید در محتوای واقعی خود تعیین شود) منجر می شود.
• مارکس مفاهیم زیر را به همین معنا بکار می برد:

1
«رهائی سیاسی»

• «رهائی سیاسی» به مثابه گشتاوری در انقلاب بورژوائی ـ دمکراتیک و به مثابه گشتاوری در مبارزه به خاطر احراز مناسبات بورژوائی ـ دمکراتیک.

2
«رهائی انسانی»

• «رهائی انسانی» و همچنین رهائی انسان های زحمتکش، به مثابه انقلاب سوسیالیستی و سازماندهی مناسبات اجتماعی سوسیالیستی.

• مسئله رهائی زن یکی از مسائلی است که دارای برد اجتماعی و تاریخی بزرگی است.

• مسئله رهائی زن نه فقط یک مسئله سیاسی ـ حقوقی مربوط به برابری زن و مرد، بلکه یک مسئله بخصوص چندلایه اقتصادی و سیاسی ـ اجتماعی است که شامل نکات زیر می گردد:

1
• رهاسازی طبقات زحمتکش از استثمار

2
• وارد ساختن زنان به حیات اجتماعی

3
• حمایت خاص از زنان در رابطه با آموزش، پرورش و تخصص

4
• رهاسازی زن از بار کار خانگی و غیره.

• مراجعه کنید به آزادی، دموکراسی، سوسیالیسم و کمونیسم.

پایان