۱۳۹۳ مرداد ۱۹, یکشنبه

تفکر (4)

پروفسور الفرد کوزینگ 
برگردان شین میم شین


 ایمانوئل کانت (1724 ـ 1804)
برجسته ترین نماینده فلسفه کلاسیک آلمان 
اثر او تحت عنوان «نقد خرد محض» نقطه عطفی در تاریخ فلسفه و آغاز فلسفه مدرن محسوب می شود.
کانت در زمینه های زیر دورنمای فراگیر نوینی به روی فلسفه گشوده است:
اتیک (نقد عقل عملی)
استه تیک (نقد قوه قضاوت) 
فلسفه مذهب 
فلسفه حقوق 
فلسفه تاریخ




·        کانت نقش واسط (وساطتگر) به عهده می گیرد:



1

·        بنظر کانت ادراکات حسی و تفکر باید در روند شناخت بهم بپیوندند.
·        چرا؟

 الف

·        برای اینکه «بدون حسیت برای ما شیئی وجود نخواهد داشت و بدون فهم (عقل) هیچ شیئی اندیشیده نخواهد شد.



ب

·        اندیشه ها بدون محتوا، توخالی اند و احساس ها و یا ادراکات حسی بدون مفاهیم، کورند.


·        (اندیشه ها به عنوان محتوا، به چیزها، پدیده ها، روندها و سیستم های واقعی نیاز دارند که بواسطه ادراکات حسی (مثلا بکمک حواس پنجگانه) در آئینه ضمیر انسانی منعکس می شوند.

·        ادراکات حسی اما بدون مفاهیم، یعنی بدون جفت دیالک تیکی حسی، یعنی بدون عقلی کور و نابینا خواهند بود.

·        مراجعه کنید به دیالک تیک حسی و عقلی در تارنمای دایرة المعارف روشنگری. مترجم)



ت

·        فهم قادر به ادراک حسی نیست و حس عاجز از تفکر است.



پ

·        تنها ببرکت وحدت آندو ست که شناخت میسر می شود.»
·     (کانت، ب. 76)



 2

·        کانت اما حسیت و تفکر را بمثابه دو استعداد و توانائی مجزا از هم در نظر می گیرد که هر چند باید دست در دست هم عمل کنند، ولی رابطه عضوی با یکدیگر ندارند.


·        (می توان گفت که کانت به دیالک تیک حسی و عقلی، دیالک تیک تجربی و نظری (دیالک تیک امپیریکی ـ تئوریکی) وقوف همه جانبه ندارد. مترجم)



3

·    پذیرش فرم های ادراک حسی ماورای تجربی  (اپریوری) و مقوله ها از سوی کانت به عنصر راسیونالیستی در تئوری شناخت او وزن فوق العاده ای می بخشد. 

·        مراجعه کنید به کریتیسیسم، اپریوریسم  در تارنمای دایرة المعارف روشنگری



4

·        تنها ماتریالیسم دیالک تیکی و تاریخی می تواند میان میان ادراک حسی و تفکر رابطه برقرار کند، نقش کیفی خاص تفکر را در روند شناخت، بدرستی تعیین کند و غلبه قطعی بر یکسونگری امپیریسم و راسیونالیسم را امکان پذیر سازد.


·        مراجعه کنید به تئوری شناخت در تارنمای دایرة المعارف روشنگری


ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر