۱۳۹۸ فروردین ۲, جمعه

خود آموز خود اندیشی (۱۰۳)

  


شین میم شین
 
نه اندیشه مادرزاد وجود دارد
و
نه اندیشیدن مادرزادی.
اندیشیدن
را
باید مثل هرعلم،
در روندی دشوار فراگرفت.


شیخ سعدی
(۱۱۸۴ ـ ۱۲۸۳ و یا ۱۲۹۱)
(دکتر حسین رزمجو: بوستان سعدی، ص ۱۱ ـ ۱۵)

۱
چو دشمن خر روستائی برد
ملک باج و ده یک، چرا می خورد؟
(ده یک به معنی یک بخش از ده بخش، ظاهرا بهره مالکانه بوده است.)

مخالف خرش برد و سلطان خراج
چه اقبال ماند در آن تخت و تاج؟

رعیت درخت است، اگر پروری،
به کام دل دوستان، بر خوری

به بی رحمی از بیخ و بارش مکن
که نادان کند حیف بر خویشتن.

(دکتر حسین رزمجو: بوستان سعدی، ص ۱۵ ـ ۲۲)

معنی تحت اللفظی:
اگر غصب و غارت وسایل تولید رعایا
نشانه دشمنی
است،
اخذ باخ و ده ـ یک توسط پادشاه،
نشانه چیست؟

چه بخت و اقبال برای سلطنت باقی می ماند،
در کشوری که دشمن وسایل تولید رعایا را غصب می کند و پادشاه خراج از رعایا می ستاند؟

اگر پادشاه رعیت پروری پیشه کند،
ثمره حاصله را به کام دوستان می خورد.

تبر بر ریشه و بار رعایا فرود نیاور
که
نشانه خودستیزی است
و
خودستیزی کسب و کار ابلهان است.

۲
چو دشمن خر روستائی برد
ملک باج و ده یک، چرا می خورد؟
(ده یک به معنی یک بخش از ده بخش، ظاهرا بهره مالکانه بوده است.)

سؤال

سعدی
در این بیت شعر
در جای دیگری از بوستان
دیالک تیک ت  و ط  ح
را
به شکل دیالک تیک رعایا و طبقات حاکمه د  و خ  (ملک و دشمن) بسط و تعمیم می دهد.

طبقه حاکمه خارجی
به غصب و غارت وسایل تولید رعایا می پردازد
و
طبقه حاکمه داخلی
به باجگیری و ده ـ یک ستانی از رعایا کمر برمی بندد.

جواب

سعدی
در این بیت شعر
در جای دیگری از بوستان
دیالک تیک توده و طبقه حاکمه
را
به شکل دیالک تیک رعایا و طبقات حاکمه داخلی و خارجی (ملک و دشمن) بسط و تعمیم می دهد.

طبقه حاکمه خارجی
به غصب و غارت وسایل تولید رعایا می پردازد
و
طبقه حاکمه داخلی
به باجگیری و ده ـ یک ستانی از رعایا کمر برمی بندد.

۳
چو دشمن خر روستائی برد
ملک باج و ده یک، چرا می خورد؟
(ده یک به معنی یک بخش از ده بخش، ظاهرا بهره مالکانه بوده است.)

سعدی
عملا
میان طبقه حاکمه خودی و بیگانه (ملک و دشمن) علامت تساوی می گذارد
و
هر دو را خصم توده مولد و زحمتکش (رعایا) محسوب می دارد.

این نشانه هوش و فهم و فراست خارق العاده سعدی است.

هنوز هم که هنوز است،
کسی در طویله های سیاسی کشور سعدی
چنین درایتی ندارد.

۴
مخالف خرش برد و سلطان خراج
چه اقبال ماند در آن تخت و تاج؟

سؤال

سعدی
در
این بیت شعر
دیالک تیک ز  اقتصادی و روبنای الف
را
به شکل دیالک تیک تخریب ن  م  جاندار و جامد و تضعیف س  بسط و تعمیم می دهد
و
هر خواننده و شنونده ای را به حیرت و تحسین برمی انگیزد.

جواب

 سعدی
در
این بیت شعر
دیالک تیک زیربنای اقتصادی و روبنای ایده ئولوژیکی
را
به شکل دیالک تیک تخریب نیروهای مولده جاندار و جامد و تضعیف سلطنت بسط و تعمیم می دهد
و
هر خواننده و شنونده ای را به حیرت و تحسین برمی انگیزد.

۵
مخالف خرش برد و سلطان خراج
چه اقبال ماند در آن تخت و تاج؟

سؤال

در این بیت شعر
هم
درک مارکسیستی سعدی از اقتصاد س
و
هم
وقوف تجربی او به تز د  م  تاریخ
آشکار می گردد
که
دهها قرن پس از مرگ او
توسط کلاسیک های مارکسیسم کشف و استدلال و اثبات خواهد شد.

جواب

در این بیت شعر
هم
درک مارکسیستی سعدی از اقتصاد سیاسی
و
هم
وقوف تجربی او به تز درک ماتریالیستی تاریخ
آشکار می گردد
که
دهها قرن پس از مرگ او
توسط کلاسیک های مارکسیسم کشف و استدلال و اثبات خواهد شد.

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر