دایرة المعارف جامعه شناسی مارکسیستی ـ لنینیستی (۸۵)

 

پروفسور دکتر 

ولفگانگ ایشهورن

اریش هان
مانفرد پوشمن
روبرت شولتس
هورست تاوبرت 

و دهها تن دیگر
(۱۹۶۹)

برگردان
شین میم شین

پیشکش
به

امیر حسین آریان پور

 

مفهوم سازی

ادامه

۴۶

·    تشکیل اصطلاحات در ساده ترین مورد با فرمولبندی قواعد پره دیکاتوری شروع می شود.

۴۷

·      قواعد پره دیکاتوری به نوبه خود از تجارب عملی در رابطه با اشیاء استخراج می شوند.

·    اشیائی که پره دیکاتور های مورد نظر به آنها نسبت داده می شوند.

۴۸

·    قواعد پره دیکاتوری در تبیین رایج در زبان عامیانه به شرح زیرند:   

الف

·    اگر «درخت» بگوییم، آنگاه گفتن «نبات» هم مجاز است.   

ب

·    اگر «درخت» بگوییم، آنگاه گفتن «حیوان» مجاز نیست.  

پ

·    اگر اکنون همین قاعده پره دیکاتوری را به عنوان شیئی تلقی کنیم، می توانیم متاپره دیکاسیونی را به شرح زیر جامه عمل بپوشانیم: 

۱

·    می توانیم بگوییم:

·    «نبات» عام تر از «درخت» است.   

۲

·    «درخت» متضاد با «حیوان» است. 

ت

·    واژه های «عام تر» و «متضاد با» متاپره دیکاتور نامیده می شوند. 

ث

·    یعنی به اشیائی نسبت داده می شوند که پره دیکاتور هستند.

ج

·    متاپره دیکاتور ها را نیز می توان به مدد سیستمی از قواعد به همدیگر پیوند داد.

ح

·    در علوم تجربی قواعد پره دیکاتوری رایج در آن عرصه را به طور تجربی اثبات می کنند.

خ

·    در نظرات علوم تجربی سطح شناخت پیوند اشیاء مورد نظر علوم تجربی بازتاب می یابد.

د

·    وضوح ترمینولوژیکی (اصطلاح شناسی) تحت تابعیت سیستم قواعد است.

۴۹

·    در جوار تثبیت اصطلاحات به واسطه قواعد گذار از یکی به دیگری، تعریف، روش دیگری برای تشکیل اصطلاحات است.

۵۰

·    تعاریف، وجود پیشاپیش اصطلاحات را یعنی پیوند نمونه وار و قاعده مند پیشاپیش پره دیکاتور ها با یکدیگر را پیش شرط قرار می دهند.

۵۱

·     هر تعریف با اتمام قواعد پره دیکاتوری تشکیل می شود:

الف

·    در هر تعریف دستکم دو قاعده پره دیکاتوری توأم با یکدیگر عرض اندام می کنند:

۱

·    کارگر کسی است که مالک (صاحب) نیروی کار است.

۲

·     کارگر مالک خصوصی شرایط عینی کار  نیست.

ب

·    در هر تعریف، اوبژکت های زبانی معینی با اوبژکت های زبانی دیگر جایگزین می شوند.

·    این را به طور سنتی «تعریف نومینال» (تعریف اسمی) می نامند.

پ

·    تعریف به اصطلاح، رئال که ظاهرا به اشیاء و مناسبات واقعیت می پردازد و ضمنا به درک «ماهیت» آنها راه  می گشاید، خصلت تعریفی، یعنی خصلت انتقال معنی ندارد.

پ

·    اگر چیزی قرار باشد که تعریف شود، معنی آن باید پیشاپیش موجود  باشد.  

ت

·    معنی هر چیز با اعمال نمونه وار پره دیکاتورها ایجاد می شود.

۵۲

·    معنامندی آنچه که با واژه «تعریف رئال» تبیین می یابد، این است که علامتگذاری زبانی عرصه هایی از واقعیت، خصلت انعکاسی دارد.

·    این را اما نباید به عنوان علامت گذاری تلقی کرد.

·    این در کار ما به کمک این علامت گذاری ها تبیین می یابد.

ادامه دارد.