ویرایش و تحلیل
از
رباله نون
برای ما
یک شب
سجود سبز محبت
را
چنان صریح
ادا کرد
که
ما
به
عاطفه سطح خاک
دست کشیدیم
و
مثل لهجه یک سطل آب تازه شدیم
و
بارها
دیدیم
که
با
چه قدر سبد
برای چیدن یک خوشه ی بشارت (مژده، خبر مسرت آور)
رفت
ولی
نشد
که
روبروی وضوح کبوتران
بنشیند
و
رفت
تا
لب هیچ
و
پشت حوصله نورها
دراز کشید
و
هیچ فکر نکرد
که
ما
میان پریشانی تلفظ درها
برای خوردن یک سیب
چه قدر
تنها
ماندیم.
پایان
این فراز آخر شعر غم انگیز سهراب در سوگ فروغ فرخزاد
است
و
باید
به
مثابه
بیت شعر واحدی
تصور و تحلیل شود.
سهراب
تمامت بضاعت فکری و روحی و روانی و هنری و اتیکی و استه تیکی اش
را
برای سرایش این فراز آخر شعر
به
کار
بسته است.
۱
برای ما
یک شب
سجود سبز محبت
را
چنان صریح
ادا کرد
که
ما
به
عاطفه سطح خاک
دست کشیدیم
این جمله سهراب
سرشار از احساس است.
مهم ترین مفهوم این جمله سهراب،
ادای صریح سجود سبز محبت
است.
در
مفهوم سجود
احتمالا
فروتنی
تبیین می یابد.
فروتنی روینده ای
و
نه
فروتنی ماننده و میرنده ای
ادای صریح فروتنی روینده محبت
اثر ناشی از ادای صریح سجود سبز محبت
دست کشیدن شنونده به عاطفه سطح خاک
است.
به
عاطفه سطح خاک
به
معنی لمس عاطفه شناور در سطح خاک
است.
۲
برای ما
یک شب
سجود سبز محبت
را
چنان صریح
ادا کرد
که
ما
به
عاطفه سطح خاک
دست کشیدیم
تحت تأثیر ادای صریح سجود سبز محبت
خاک
جان می گیرد،
آدمی واره می شود
و
عاطفه مند می گردد.
عاطفه ای
که
در
سطح خارجی اش
(سیمای آدمی واره خاک)
موج می زند.
این
هنوز
تمامت اثر ناشی از ادای صریح سجود سبز محبت نیست.
۳
و
مثل لهجه یک سطل آب تازه شدیم
این جمله سهراب
را
دو جور
می توان خواند و معنی کرد:
الف
شنونده
تحت تأثیر ادای صریح سجود سبز محبت
توسط فروغ
مثل لهجه یک سطل آب،
تازه
می شود.
ب
شنونده
تحت تأثیر ادای صریح سجود سبز محبت
توسط فروغ
مثل لهجه یک سطل مملو از آب تازه
می شود.
۴
و
مثل لهجه یک سطل آب تازه شدیم
منظور سهراب از لهجه یک سطل آب
صدای دلنشین خوشایندی است
که
به
هنگام ریختن آب از سطل به حوض و غیره
شنیده می شود.
در
مورد الف
به
شنونده
احساس طراوت و تازگی
دست می دهد.
در
مورد ب
شنونده تحت تأثیر ادای صریح سجود سبز محبت
بسان سطلی
از
آب تازه
سرشار می شود.
یعنی
احساس شادی و سرشاری
می کند.
ادامه دارد.
و مثل لهجه یک سطل آب تازه شدیم اشاره به سطل آبی است که از چاه بیرون آورده می شود و با هر بار بیرون آمدن تازه می شود.
پاسخحذفممنون
پاسخحذفزنده باشید