۱۳۹۰ اردیبهشت ۱, پنجشنبه

نامه خواجه حافظ شیرازی به تیمور لنگ

آرامگاه امیر تیمور گورکانی یا تیمور لنگ (۱۴۰۵- ۱۳۶۹ میلادی)
نخستین پادشاه گورکانی و مؤسس این سلسله که از (۷۴۸ - ۷۸۳هـ.ش) در بیشتر ممالک آسیا با کمال قدرت و عظمت پادشاهی کرد
تیمور در زبان ازبکی به معنای «آهن» است و از او با القاب «امیر تیمور»، «تیمور لنگ»، «تیمور گورکان» و «صاحبقران» یاد شده‌است و اروپائیان به او «تامرلان» (Tamerlane) می‌گویند.
ویکی پیدیا


امان معاشر
نامه خواجه حافظ شیرازی به تیمور لنگ
سرچشمه: مشعل
http://www.mashal.org


• هارولند ـ سفرنامه نویس و پدید آور کتاب «تیمور لنگ، آخرین فاتح جهان» ـ در چندین قسمت کتابش از ارتباط حضرت صاحب قرآن امیر تیمور با حافظ شیرازی حکایت نموده که قسمتی از آخرین نامه حافظ شیرازی را خدمت علاقمندان به خوانش می گذارم.
• هارولند می نویسد:
• «حافظ شیرازی در آخر عمر متوجه می شود که چندی پیش با تیمور سوگند وفاداری خورده است.
• وی پیش از مرگ برای گور و کفن خویش اقداماتی به عمل آورده و تحت نظر آن ها را مهیا می سازد و برای تیمور نامۀ تاثر انگیزی راجع به نزدیکی رحلت خویش به شرح زیر می نویسد:
• «مردان بزرگ به خوبی آگاه هستند که دنیا دار فانی است.
• مردان دانشمند خود را به هوی و هوس و تجملات وتعیشات زود گذر جهان آلوده نمی سازند.
• زیرا می دانند که همه چیز دنیا زود گذر است ... »

• «اما راجع به پیمان من و شما که هیچ گاه قصد شکستن آن را ندارم و در نظر من این عقد اتحاد و دوستی همایونی بزرگترین پیروزی می باشد و اگر جسارت نباشد آرزوی من آن است که روز قیامت این عهد نامه در دست من باشد تا مرا به شکستن پیمان ملامت نکنید.


• اکنون به پیشگاه خالق عالمیان دعوت شده ام و خدای متعال را شکر می کنم که چیزی بر خلاف وجدان نکرده ام که شایسته ملامت باشم.

• البته انسان جایزالخطا ست و از من نیز مانند هر بشر گنهکاری خطاهایی سرزده است.
• در مدت پنچاه و سه سالی که روی زمین زندگی داشته ام از تمام لذات دنیا بهره مند بوده ام....

• خلاصه همان طوری که بودم، می میرم و تمام هوی هوس دنیا را ترک می گویم و از خداوند برای پادشاه بزرگ ( تیمور) برکت می طلبم.

• پادشاهی که مثل سلیمان، حکیم و مثل اسکندر، بزرگ است.
• گرچه ضرورت ندارد که راجع به فرزندم زین الدین سفارش کنم.
• خداوند او را زیر سایه ی شما حفظ کند.
• او را به خدا و شما وا می گذارم .
• شک ندارم که شما این عهد را حفظ خواهید کرد.

• و نیز استدعا دارم، دوست صمیمی خود را برای آخرین بار از دعا فراموش نکنید.

• دوستی که با امید و خوشحالی به محبت شما از این جهان می رود.
• خداوند در نتیجه ی دعای آن پادشاه بزرگ توانا به من رحم آورده و مرا به زمره ی مقربان ببرد.
• استدعای من از آن اعلیحضرت همین است.
• وصیت آخرمن چنین است که شما در آخرت مسؤل و جواب دهنده ی آن خواهید بود.»

ویرایش متن از دایرة المعارف روشنگری است.

۲ نظر:

  1. حافظ شاعر شیرین سخن برایم بوده وبدیالکتیک گفتارش بتازگیها اشنا شدم همانطور که از پیمان دوستیش با تیمور لنگ آشنا شدم تاریخ تیمور لنگ پر از شقاوت وخونریزی بر اثر تعصبات مذهبی بوده ومن بشذت از اومتنفر بوده وهستم اصولا آدمکشان درمن وروح وروانم جای ندارند واز حافظ ظریف اندیش انتظار دوستی با آدم کش جلادی که از فوران خون قربانیاش بهیجان میامده متعجب ومتحیر شدم وفهمیدم که همیدانم که نادانم

    پاسخحذف
  2. خیلی ممنون ناهید عزیز
    قرار نبود که شکسته نفسی کنیم.
    در مقدمه دیوان حافظ نوشته شده که در طول عمر حدود 60 ساله حافظ، خطه قارس 20 بار دست به دست شده است.
    یعنی هر سه سال قلدری دیگر زمام امور را به دست گرفته است.
    این تعویض حاکمان بیشک با تخریب قنوات و وسایل تولیدی و آموزشی و فرار دانشمندان و صنعتگران و اسارت و استثمار زنان و جوانان و رزمندگان و غیره همراه بوده و نیروهای مولده را از پا انداخته است.
    حافظ و شعرای دیگر نیز در این جهنم زیسته اند و فلسفه خود را بسته به موقعیت طبقاتی خود تدوین کرده اند.
    باید با انها هم با وسعت نظر برخورد کرد.
    داوری ما باید هومانیستی بماند و بر اساس درک شرایط دشوار آنها تنظیم شود.
    در زیبایئ فرمال ستایش انگیز شعر حافظ نباید تردید کرد.
    اما حقیقت عینی باید مورد مدافعه بی چون و چرا قرار گیرد و گرنه توده ها مسموم خواهند شد و جامعه عقب خواهد ماند.
    به همین دلیل باید میراث فکری و فرهنگی ما هم نقد دیالک تیکی شود.
    یعنی جنبه های منفی و خرافی دور ریخته شوند و جنبه های مثبت ان حفظ شوند و توسعه داده شوند.
    و گرنه آدم آدم است و می تواند بسته به شرایط به موش هم تبدیل شود.
    انسان ایدئال هنوز از مادر زاده نشده است.
    از پیشینیان هم بهتر است که به انصاف نام ببریم ولی حقیقت عینی را هم پاس بداریم.
    بدون حقیقت عینی جهان، جهنم خواهد شد.
    با بهترین آرزوها برای ناهیدها




    پاسخحذف