دیالک تیک تفاوت و هویت (3)

تفاوت (3) (بخش آخر)
پروفسور گونتر کروبر
برگردان شین میم شین

I
انواع تفاوت ها

• دو نوع تفاوت از اهمیت علمی خاصی برخوردارند:

1

• اولا تفاوت بلحاظ تعداد

2

• ثانیا تفاوت بلحاظ نوع

1
تفاوت بلحاظ تعداد

• بر پایه این تفاوت می توان عناصر طبقه ای از ابژکت ها را بنا بر خواص قابل تبیین در اعداد تنظیم کرد.

2
تفاوت بلحاظ نوع

• بر پایه این تفاوت می توان در طبقه ای از ابژکت ها زیرطبقه های معینی را که عناصرشان دارای خواص مشترکند و با عناصر زیرطبقه های دیگر تفاوت دارند، جدا کرد و کنار گذاشت.

3
تفاوت نوعساز

• تفاوت نوعساز در آموزش کلاسیک تعریف نقش مهمی بازی می کند.

• مراجعه کنید به تعریف در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

4
فرق (اختلاف)

• اگرتفاوت میان ابژکت ها منحصر به خواص خارجی و غیرماهوی آنها باشد، خواصی که یا با یکدیگر رابطه ندارند و یا رابطه ناچیزی با یکدیگر دارند، آنگاه از فرق صرف میان آنها سخن می رود.

5
ضدیت

• اما اگر تفاوت در ماهیت ابژکت ها باشد، یعنی اگر اوبژکت ها با یکدیگر تفاوت ماهوی داشته باشند و جنبه های متفاوت نه بی رابطه در کنار یکدیگر، بلکه در فرم افراطی در مقابل یکدیگر قد علم کرده باشند، آنگاه از ضدیت سخن می رود.

6

• هر تفاوت ماهوی (و یا هر تفاوت در ماهیت) ضدیت محسوب نمی شود.

7

• به قول کلاسیک های مارکسیسم، ضدیت های قطبی (پولار) هر ماهیت «تفاوت آن ماهیت را در نقطه اوج توسعه اش» تشکیل می دهند.
• (کلیات مارکس و انگلس، جلد 1، ص 293)

• مراجعه کنید به قطبیت در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

8

• در حالیکه هر تفاوت ماهوی حتما نباید تشکیل ضدیت دهد، هر ضدیتی همواره حاوی تفاوت ماهوی ئی است.

9

• هر تفاوت ماهوی می تواند توسعه یابد و به ضدیتی بدل شود و هر ضدیتی می تواند به یک تفاوت ماهوی و یا حتی به یک تفاوت غیرماهوی تنزل یابد.

• مثلا تضادهای موجود در جامعه سرمایه داری میان شهر و ده، کار جسمی و کار فکری، در نظام سوسیالیستی نخست به تفاوت های ماهوی و بالاخره در مرحله پیشرفته جامعه سوسیالیستی به تفاوت های فرعی و غیرماهوی بدل می شوند.

10

• تفاوت در فرم های مختلف خود می تواند هم مرحله آغازین توسعه تضاد دیالک تیکی ئی باشد و هم مرحله نهائی توسعه تضاد دیالک تیکی ئی.

مراجعه کنید به وحدت، وحدت و «مبارزه» اضداد، تضاد در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

پایان
ادامه دارد