پروفسور دکتر گئورگ کلاوس
برگردان
شین میم شین
۱۴
· فونکسیون های توضیحی و پیشگوئی هر تئوری علمی، صرفنظر از نقش متفاوت آن در روند شناخت و کردوکارعملی انسانها، در وحدت ناگسستنی با هم قرار دارند.
۱۵
· زیرا توضیح جهان و تغییر عملی آن بر مبنای پیشگوئی های علمی، کردوکار عملی و هدفمند انسانی و روند شناخت را نمی توان از هم جدا کرد.
۱۶
· برای مفهوم «تئوری» مفاهیم مکمل بیشماری وجود دارند
· (تئوری در دیالک تیک های متنوع وجود دارد. مترجم):
الف
پراتیک
(دیالک تیک تئوری و پراتیک)
· پراتیک یکی از این مفاهیم مکمل است که ضد دیالک تیکی تئوری محسوب می شود.
۱
· پراتیک ـ در تحلیل نهائی ـ ملاک و معیار تعیین کننده ای برای کشف صحت و سقم و درجه کارآئی تئوری است
۲
· البته وابستگی متقابل میان تئوری و پراتیک همیشه نباید مستقیم و بیواسطه باشد.
۳
· این پیوند اغلب به واسطه مراحل میانی برقرار می شود.
ب
متد
(دیالک تیک متد و تئوری)
۱
· متد مفهوم مکمل دیگری برای تئوری است.
۲
· تئوری، سیستمی از قوانین است و متد، سیستمی از قواعد.
(این بدان معنی است که ما با دیالک تیک قانون و قاعده سر و کار داریم.
مترجم)
۳
· فرق تئوری و متد را می توان در مثال ساده ای نشان داد:
الف
· فرمول جبری
زیر را در نظر بگیریم.
a
- b)2 = a2 – 2ab + b2 )
ب
· این فرمول نشاندهنده یک قانون در جبر است.
پ
· این قانون راجع به آنچه که ما باید انجام دهیم و یا مجاز به انجام آن هستیم، مطلبی بیان نمی دارد.
ت
· این وظیفه را قاعده به عهده می گیرد:
· مربع تفریق دو عدد مفروض، مساوی است با مربع عدد اول، منهای دو برابر عدد اول ضرب در عدد دوم، بعلاوه مربع عدد دوم.
۴
· تئوری همواره مقدم بر متد است.
(این بدان معنی است
که در دیالک تیک تئوری و متد،
نقش تعیین کننده از آن تئوری است.
مترجم)
۵
· متد ـ به مثابه سیستم قواعد ـ بر مبنای تئوری ـ به مثابه سیستم قوانین ـ به وجود می آید.
پ
تفکر خودپوی ماقبل علمی
· علاوه بر این در مقابل »تئوری مربوط به عرصه ای از واقعیت عینی«، تفکر خودپوی ماقبل علمی مربوط به عرصه یاد شده قرار داده می شود.
(می توان از دیالک تیک تئوری علمی و تئوری ماقبل علمی سخن گفت.
مثلا از دیالک تیکی سوسیالیسم اوتوپیکی و سوسیالیسم علمی (مارکسیسم) سخن گفت.
مترجم)
ت
فرضیه
۱
· مفهوم دیگری که در مقابل تئوری قرار داده می شود، فرضیه است.
(می توان از دیالک تیک فرضیه و تئوری سخن گفت.
مترجم)
۲
· فرضیه در این گونه موارد به معنی تئوری ئی است که هنوز به طور کامل مورد تصدیق و تأیید قرار نگرفته است.
· یعنی هنوز اثبات نشده است.
۳
· برای نیل به علم باید از پل فرضیه گذشت و به تئوری رسید.
(می توان از رابطه سه عضوی فرضیه ـ علم ـ تئوری سخن گفت.
مترجم)
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر