فرهنگ مفاهیم فلسفی (ج) جزء و کل (۱)

 پروفسور دکتر کامیلا وارنکه

برگردان

شین میم شین

 

۱

·      جزء و کل، مفاهیم مناسبتی اند که به کمک شان خصلت سیستمی، نظام سلسله مراتبی و ساختار واقعیت عینی درک می شود.

 

۲

·      رابطه جزء و کل پیوند تنگاتنگی با دیالک تیک وحدت و کثرت، دیالک تیک وحدت و تنوع  و دیالک تیک عنصر و ساختار و سیستم دارد.

 

·      مراجعه کنید به وحدت و کثرت، وحدت و تنوع، عنصر ـ ساختار ـ سیستم

 

تنوع

 

۱

http://mimhadgarie.blogfa.com/post/13485

 

۲

http://mimhadgarie.blogfa.com/post/13490

 

پایان

 

سیستم

(سامانه)

 

http://mimhadgarie.blogfa.com/post/7307

 

http://mimhadgarie.blogfa.com/post/7306

 

 

۳

·      هر کلی، کثرتی است.

·      چون به لحاظ کمی، از مجموعه ای از اجزاء تشکیل می یابد.

 

۴

·      هر کلی، وحدتی است.

·      چون کل نسبت به تنوع کمی اجزای خود از رفتار مستقل نسبی برخوردار است.

 

۵

·      مکانیسیسم عناصر نهائی تجزیه ناپذیر ماده را، یعنی وجود چیزها را به مثابه اجزای صرف قبول دارد، اجزائی که کلیتی را تشکیل نمی دهند.

 

۶

·      ماتریالیسم دیالک تیکی، بر خلاف مکانیسیسم، دیالک تیک جزء و کل را فراگیر و یونیورسال (عام) می داند.

 

۷

·      اجزاء به دلیل اینکه خود چیزهائی اند، هر کدام کلی محسوب می شوند و لذا هم وحدتی از عناصر متنوع اند و هم کثرتی از وحدت ها:

·      مثلا اتم هم جزء است و هم کل.

 

الف

·      اتم جزء است در رابطه با مولکول، که اتم متعلق بدان است.

 

ب

·      اتم کل است در رابطه با عناصر متشکله خود:

·      نویترون ها، پروتون ها، الکترون ها و غیره.

 

۸

·       هر چیز می تواند نسبت به سیستم معینی جزء محسوب شود:

·      (x) جزئی از سیستم (S₁) است.

 

۹

·      اشاره به سیستم مختصات همواره ضرورت دارد، زیرا هرچیز واحدی می تواند در آن واحد جزء سیستم های بیشماری باشد و خواص آن می توانند در سیستم های مختلف نه فقط از ساخت خود آن چیز، بلکه همچنین از خود قانونمندی سیستم مربوطه ناشی شوند:

·      (x) در سیستم (S₁) به برکت خاصیت (a) خود عمل می کند، ولی در سیستم (S₂) به برکت خاصیت (b) خود و الی آخر.

۱۰

·      اما هر چیزی نمی تواند جزء هر کلی باشد.

·      چون هر چیز به سبب خواص خاص خود، تنها در گروه معینی از کل ها می تواند به مثابه جزء متشکله آنها عمل کند:

·      (x) می تواند به سبب خاصیت (c) خود با سیستم (S₃) ناسازگار باشد.

 

مراجعه کنید

به

قصه

پتزه تینو

 

http://mimhadgarie.blogfa.com/post/9089

 

پس پرسش پتزه تینو از هر رهگذر در باره تعلق خود بدان، اشتباه آمیز بود.

مترجم

ادامه دارد.