۱۳۹۷ مرداد ۱۹, جمعه

زبان فارسی و ناهنجاری های جدیدش (۱)


الف برزگر
اندیشه ها، مفاهیم و زبان فارسی
در
قلمرو «ولایت فقیه»
 
دفتر چهارم
شورای نویسندگان و هنرمندان ایران
(۱۳۶۵)
 
ویرایش و تحلیل
از
شین میم شین

زبان فارسی
بار دیگر
در طی تاریخ کهن خود
ناهنجاری هایی
را
از سر می گذراند.

هیرارشی قدرت
(سلسله مراتب قدرت)

۱
ناهنجاری در زبان فارسی
به طور عمده
از انجا سرچشمه می گیرد
که
قدرت سیاسی حاکم
زبان فارسی
را
جولانگاه تنگ نظری های سنتی ـ مذهبی و انحصارجویی های قدرت طلبانه خاص خود قرار داده است.

۲
از یک سو
مصادیق و مفاهیمی
دور از منطق سالم انسان هوشمند و اجتماعی
به
اندیشه
تلقین می کند.

  تلقین
یعنی
نهادن اندیشه ای در دهان مرده ای و یا زنده ای.

 ۳
و
از سوی دیگر
با
ستیز با هرگونه دگر انیدشی
راه سالم رشد اندیشه
و
لاجرم
زبان
را
می بندد.

۴
قدرت سیاسی حاکم
چنین حکم می کند:
«همه باید مواظب حرکات و کلمات خود باشیم.
از سوی رسول خدا نقل شده است
که
فرمودند:
آیا
چیزی جز درو شده زبان ها
مردم
را در آتش خواهد انداخت؟

 آیة الله منتظری
پیام
به
اهالی محترم شیراز
رسالت
۴
اسفند ۱۳۶۴

۵
برای بر کرسی نشاندن این حکم
«هیرارشی قدرت»
به کار می افتد.

۶
این
«هیرارشی قدرت»
که
بدین سان
اندیشه و زبان
را
گستاخانه
به زنجیر می کشد،
در واپسین تحلیل
پیامد جا به جایی نیروهای سنت گرایی است
که
با
ذهنیات مذهبی خود
برای نخستین بار پس از انقلاب مشروطه
و
با تمرین چندباره در دروان سلطنت پهلوی

 (در واقعه مسجد گوهرشاد در مشهد در زمان رضا شاه
و
در
واقعه ۱۵ خرداد ۱۳۴۲)

از
اعماق جامعه سنتی کنده شدند
و
 به
سطح آن
و
در تماسی نزدیک به روبنای سیاسی ـ اجتماعی راه یافتند.

۷
یکی از شعارهای محوری این نیروهای سنتگرا
که
همگام
با
نیروهای انقلابی ملی ـ دموکراتیک
به
 عرصه انقلاب
سرازیر شدند،
به اقتضای سنت کهن «بیگانه ستیزی» بود و است.

۸
این شعار
با
شعارهای ضد سلطنتی، ضد استعماری و ضد امپریالیستی جنبش انقلابی نیروهای ملی ـ دموکراتیک  
ظاهرا
انطباق می یافت.

۹
اما
به لحاظ (به دلیل؟) گرایش به دوران «خوش» گذشته
مورد بهره برداری خاص روحانیت سنتی قدرت طلب شیعه قرار می گرفت
که
با
شعار «اسلام انقلابی»
و
با
تکیه بر سازمان های سنتی روحانیت به منزله «اهرم قدرت»
به نیرویی فراگیر بدل شده بود.

۱۰
بیگانه ستیزی سنتگرایان
در عین حال
با
مبارزات طبقاتی توده های زحمتکش شهری بر ضد ستم و استثمار سرمایه داری (به مثابه نمادی از سیطره بیگانه)
از
یک سوی
و
با
نبرد دهقانان برای به دست آوردن زمین، آزادی و زندگی بهتر
از
سوی دیگر
به طور کلی
هماهنگی و انطباق داشت.

ادامه دارد.

۱ نظر:

  1. ویرایش:
    و
    از سوی دیگر
    با
    ستیز با هرگونه دگر اندیشی
    راه سالم رشد اندیشه
    و
    لاجرم
    زبان
    را
    می بندد.

    پاسخحذف