۱۴۰۱ تیر ۲۰, دوشنبه

فرهنگ مفاهیم فلسفی (الف) ایدئالیسم (۷)

  Untersuchung Und Studium Des Idealismus Dargestellt Als Vergrößerungsglas Und Wortidealismus Stockfoto

 پروفسور دکتر مانفرد بور

پروفسور دکتر وینفرید شرودر

پروفسور دکتر ورنر شوفنهاور

برگردان

 شین میم شین 

 

سیر تاریخی مفهوم « ایدئالیسم»

 

۱

·    مفهوم «ایدئالیسم» در قرن هجدهم پا به عرصه وجود می نهد و برای اولین بار، جهت نامیدن موضع فکری و معرفتی ـ نظری برکلی به کار می رود.

 

۲

دنیس دیدرو

(۱۷۱۳ ـ ۱۷۸۴)

از خلاق ترین اندیشمندان ماتریالیست روشنگری اروپا

 از مؤلفین برجسته دایرة المعارف فرانسه.

از همکاران و دوستان دآلمبر، روسو، کاندیلا.

 

·    دیدرو در «نامه ای در باره کورها» (۱۷۴۹) از مفهوم ایدئالیسم تعریف دقیقتری ارائه می دهد:

·    «ایدئالیست فلاسفه ای را می نامند که تنها به وجود خویش، به احساس های خویش واقفند، که در درونشان به دنبال هم روانند.

·    از این رو ایدئالیست ها به چیز دیگری اعتبار قائل نمی شوند.

·    ایدئالیسم سیستمی است که باعث سرافکندگی روح بشری و فلسفه است و اگرچه باطل تر از آن چیزی وجود ندارد، با این حال مبارزه علیه آن بسیار دشوار است.

·    ایدئالیسم در سه گفتار دکتر برکلی، اسقف کلوین به طور عریان و بی پرده بیان می شود.»

 

۳

·    در این دوره مقابل هم قرار دادن ماتریالیسم و ایدئالیسم (و یا روحگرائی)  مرسوم بوده است.

 

۴

فریدریش شیللر

(۱۷۵۹ ـ ۱۸۰۵)

شاعر

نمایشنامه نویس

 مورخ

فیلسوف آلمانی

ویلند، گوته، هردر و شیللر

 ستارگان چهارگانه جمهوری وایمار محسوب می شوند.

 

·    در ادبیات و فلسفه کلاسیک آلمان، به ویژه در آثار شیللر مفهوم «ایدئالیسم» به معنی دیگری به کار می رود:

·    ایدئالیست بر خلاف رئالیست به کسی اطلاق می شود که از ایدئال خرد لبریز است و آن را راهنمای خود قرار می دهد.

·    «چون رئالیست تابع ضرورت طبیعی و ایدئالیست تابع ضرورت خرد است، پس میان آن دو همان رابطه بر قرار است که میان تأثیرات طبیعی و اعمال خرد حاکم است.

·    وقتی که رئالیست در عمل اخلاقی خویش نیز خود را ـ به راحتی و با فراغت خاطر ـ تابع ضرورت جسمی می سازد، ایدئالیست باید به خود بپیچد و بدون درنگی بر علوم طبیعی خویش خشم گیرد و در چنین حالت برانگیختگی قادر به هیچ کاری نباشد.»

·    (شیللر «راجع به شعر مبتذل و احساساتی»، ۱۷۹۶)

 

ادامه دارد.


هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر