الف برزگر
اندیشه ها، مفاهیم و زبان فارسی
در
قلمرو «ولایت فقیه»
دفتر چهارم
شورای نویسندگان و هنرمندان ایران
(۱۳۶۵)
ویرایش و تحلیل
از
شین میم شین
الف برزگر
باید
بزرگ ترین و شاید یگانه ترین عضو حزب توده باشد،
که
مفهومی می اندیشد.
البته
تفکر مفهومی او
معیوب است و هنوز رشد نکرده است.
ولی
او
به هر دلیلی هم که باشد،
به
سر چشمه تفکر مفهومی رسیده است.
رونویسی و تحلیل این پژوهش ارجمند او
ضمنا
به این دلیل است.
۱
هیرارشی قدرت
(سلسله مراتب قدرت)
این عنوان بخش اول این پژوهش الف برزگر است.
منظور او
از
هیرارشی قدرت
هیرارشی روحانیت متمایل به کسب اوتوریته است.
همین هیرارشی در کلیسای کاتولیک هم بوده است.
در توضیحات بعدی او
مسئله روشن خواهد شد.
۲
ناهنجاری در زبان فارسی
به طور عمده
از آنجا سرچشمه می گیرد
که
قدرت سیاسی حاکم
زبان فارسی
را
جولانگاه تنگ نظری های سنتی ـ مذهبی و انحصارجویی های
قدرت طلبانه خاص خود
قرار داده است.
این جمله اول الف برزگر
نادرست است.
چرا و به چه دلیل نادرست است؟
۲
ناهنجاری در زبان فارسی
به طور عمده
از آنجا سرچشمه می گیرد
که
قدرت سیاسی حاکم
زبان فارسی
را
جولانگاه تنگ نظری های سنتی ـ مذهبی و انحصارجویی های
قدرت طلبانه خاص خود
قرار داده است.
زبان در جهان
ای خردمند
چیست؟
واژه ها
به مثابه قوالب مادی مفاهیم
به طور کلی
(یعنی یعنی به مثابه قوالب مفاهیم فقهی، فلسفی، علمی ـ جامعه ای (علم الجامعه ای)، هنری و غیره)
طبقاتی
اند.
به همین دلیل
اعضای طبقات مختلف جامعه
حتی
جمله ای از مطالب همدیگر
را
نمی توانند بفهمند.
ناهنجاری های زبان فارسی
علل طبقاتی و فرماسیونی ـ اقتصادی دارند.
تازگی هم ندارند و ربط تعیین کننده ای به قدرت سیاسی حاکم هم ندارند.
فریدون تنکابنی
در
زمان شاه
در
متا نقدی که بر نقد بحق روشنفکران وابسته به طبقه حاکمه از زبان فارسی در جمهوری های شوروی
نوشته بود،
پرسیده بود:
مگر خود شما به زبان فارسی سخن می گویید
که
طلبکار هم هستید؟
(نقل به مضمون)
۳
ناهنجاری در زبان فارسی
به طور عمده
از آنجا سرچشمه می گیرد
که
قدرت سیاسی حاکم
زبان فارسی
را
جولانگاه تنگ نظری های سنتی ـ مذهبی و انحصارجویی های
قدرت طلبانه خاص خود
قرار داده است.
زبان فارسی و هر زبان دیگر
وسیله تبیین اندیشه است.
اندیشه
اما
طبقاتی
است.
به همین دلیل
واژه های چه بسا به ظاهر یکسان
بسان خورجینی
با مفاهیم متفاوت و متضاد پر می شوند.
مثال:
خمینی
به هنگام صدور قتل عام اسرای حزب توده و غیره
گفت:
«ما باید انقلابی عمل کنیم.»
من - زور جلاد جماران از واژه انقلاب،
قتل عام هر نفسکش مظنون به مخالفت با جماران بوده است.
انقلاب
در قاموس اشرافیت بنده دار و فئودال و روحانی
یعنی
آدمکشی بی حساب و کتاب.
واژه انقلاب
در قاموس اجامر جماران
با
مفهوم به کلی متضادی
پر می شود.
فقط در ایران که چنین نیست.
واژه دموکراسی
در
غرب امپریالیستی
بسان بادمجانی
از مفهوم واقعی اش تخلیه شده
و
با
زباله انتخابات فرمال و توخالی پر شده است.
مراجعه کنید
به
پژوهشی تحت عنوان «سخن از کدامین دموکراسی است؟»
در
تارنمای دایرة المعارف روشنگری
به همین دلیل
دفاع از اصالت و علمیت مفاهیم
مهم ترین وظیفه روشنگری است.
به همین دلیل هم و غم و فکر و ذکر ما
ترجمه مفاهیم فلسفی و سوسیولوژیکی (جامعه شناسی)
از
علمی ترین منابع
و
تمرین وسواس مند کاربست آنها و تکمیل و توسعه غنای آنها ست.
۴
ناهنجاری در زبان فارسی
به طور عمده
از آنجا سرچشمه می گیرد
که
قدرت سیاسی حاکم
زبان فارسی
را
جولانگاه تنگ نظری های سنتی ـ مذهبی و انحصارجویی های
قدرت طلبانه خاص خود
قرار داده است.
روحانیت شیعه
همیشه همین زبان و همین مفاهیم
را
داشته است.
با رسیدن مجدد به قدرت
سیطره ایده ئولوژیکی خود
را
توسعه داده است
و
جامعه گیر کرده است.
ادعای الف برزگر
مبنی
بر
«تنگ نظری های سنتی ـ مذهبی و انحصارجویی های
قدرت طلبانه خاص خود»
فرمالیستی
است.
هر طبقه دیگر جامعه
هم
به قدرت برسد،
سیطره ایده ئولوژیکی خود
را
باید توسعه دهد و تحکیم بخشد.
هر طبقه جامعه
که
مالکیت بر اساسی ترین وسایل تولید را تسخیر کند،
باید مالکیت بر اهرم های فکری و فرهنگی را نیز تسخیر کند.
وجود
همیشه
شعور درخور خود
را
می طلبد.
در غیر اینصورت
نمی تواند دوام آورد.
شاید
یکی از علل شکست سوسیالیسم در اروپای شرقی
همین بوده است:
درک و توضیح و هضم و جذب فلسفه مارکسیستی ـ لنینیستی
آسان نیست.
در این زمینه
باید
کار مشقت بار خارق العاده ای انجام یابد
که
فوق العاده زمانگیر است.
قبل از همه باید مفاهیم فهمیده شوند
فهمانده شوند
و
تمرین شوند و فراگرفته شوند.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر