۱۴۰۳ شهریور ۲۹, پنجشنبه

درنگی در شعری از سهراب سپهر (۳)

Ist möglicherweise ein Schwarz-Weiß-Bild von 5 Personen

درنگی

از

میم حجری

سهراب

به سراغ من اگر می‌آیید،
پُشتِ هیچِستانَم.

پشت هیچستان جایی است.

پشت هیچستان، جایی هست که محل سکونت سهراب است.

سؤال این است که محتوای این ادعای سهراب چیست؟


هیچستان

 "هیچ" به معنی عدم و خالی 

"ستان" پسوند مکان است. 

هیچستان کنایه از دنیای فانی ست.

 همانند خراب آباد. 

 

مفهوم هیچستان را شاعر دیگری هم به کار برده است: 


 علی باباچاهی 

( ۱۳۲۱) 

شاعر، نویسنده، محقق و منتقد  

به هیچستان ندیدم هیچ هیچی 

که سر برشانه های خود نهادم.

(باباچاهی)

 

علی بابا چاهی در هیچستان 

چیزی پیدا نکرده است و لذا سرش را بر شانه های (؟) خود نهاده است.

یعنی مأیوس گشته است.

هیچستان در شعر بابا چاهی، 

تحقیر واژه و طعنه واژه و طنز واژه  است.

منظورش از هیچستان شاید کشورش باشد.

یعنی

این حرف او محتوای انتقادی دارد.

 


هم ادعای سهراب و هم انتقاد بابا چاهی، 

غیر واقعی (ایررئال)، غیر منطقی و غیر عقلی (ایراسیونال) است.

تفاوت ایررئال با سوررئال چیست؟

ایندو مفهوم را چه بسا به معنی واحدی به کار می برند.

ولی اگر ترجمه شوند، تفاوت شان آشکار می گردد:

ایررئال به معنی غیرواقعی، یعنی چیزی که وجود ندارد، همان عدم و نیستی و محال است.

 

Die Wörter irreal und surreal können zwar synonym verwendet werden, allerdings haben sie eine unterschiedliche Bedeutung. Mehr dazu hier.

 

در حالیکه سوررئال به معنی ماورای واقعی (فراتر از واقعیت، بر فراز واقعیت) است.

یعنی قرابتی به واقعیت دارد.

یعنی واقعا وجود ندارد.

بعید از واقعیت وجود دارد.


یعنی

آمیزه ای از رئال و خیال (واقعیت و فانتزی) است. 


به سراغ من اگر می‌آیید،
پُشتِ هیچِستانَم.
پشت هیچستان جایی است.
 

این ادعای سهراب، سرشته به ایراسیونالیسم (خرد ستیزی) مضاعف  است:

اولا

جایی به عنوان هیچستان نمی تواند وجود داشته باشد.

هیچستان در بهترین حالت می تواند تحت شرایط آزمایشگاهی به عنوان خلاء در ماتریکسی وجود داشته باشد که خودش قابل بحث است.

چون خلاء با تخلیه هوا از محفظه ای پدید می آید.

خالی بودن مطلق از هوا اما حتما نباید به معنی هیچستان باشد.

سهراب 

در ورای هیچستان (عدم) مکانی را کشف کرده و در آن سکنی گزیده است.

مکان اما به تنهایی وجود ندارد.

مکان فقط با زمان و ماده وجود دارند.

تریاد ماده ـ زمان ـ مکان

را

با بمب اتم هم نمی توان تخریب کرد.

زمان و مکان اتریبوت (صفت ممیزه) ماده اند.

یعنی ظروف تو در تو هستند که حاوی و حامل ماده اند.

سهراب در این سخن، دیالک تیک عدم و وجود را به شکل دوئالیسم هیچستان و سهرابستان بسط و تعمیم می دهد و تحریف می کند.

سهراب

عینا و عملا

به تبلیغ عرفان می پردازد.

عرفان

مکتبی خرافی و ضد علمی و ضد عقلی است.

مراجعه کنید

به

عرفان فرمی از خردستیزی

 

http://hadgarie.blogspot.com/2010/08/blog-post_13.html

 

پایان

 

 

ایراسیونالیسم

(خردستیزی)

 

http://mimhadgarie.blogfa.com/post/10895


ایراسیونالیسم

(خردستیزی)

 

۱

http://mimhadgarie.blogfa.com/post/13812

 

۲

 

 http://mimhadgarie.blogfa.com/post/13818

 

پایان


 

ایراسیونالیسم (خردستیزی) مدرن و مدافعه از خرد

 


 

ایراسیونالیسم (خردستیزی) دیروز و امروز

لوکاچ

 

  http://mimhadgarie.blogfa.com/post/11159

 

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر