۱۴۰۲ خرداد ۱۱, پنجشنبه

خود آموز خود اندیشی (۶۶۴)

 Bild

شین میم شین

باب دوم

در احسان

حکایت دوازدهم

(دکتر حسین رزمجو، «بوستان سعدی»، ص ۶۶)

بخش سوم

ما به سوی آنچه دانش زمانه مان نموده، می رویم!
 

یکی از اشکالات اصلی جهان بینی سعدی

 یکی انگاشتن جهان جمادات و جانوران با جهان انسانی است.

سعدی

 میان گوسفند و فیل و سگ و انسان تفاوتی نمی بیند،

اگر چه مرتب خرد و عشق و دفع شهوت و غیره را عمده می کند و معیار تمیز انسان از دواب قلمداد می کند:

 

۱

تن آدمی شریف است، به جان آدمیت

نه همین لباس زیبا ست، نشان آدمیت.

 

معنی تحت اللفظی:

دلیل شرافت تن آدمی، این است که در این تن، جان آدمی جا گرفته است.

لباس زیبا

نشان آدمیت نیست.

 

اگر این دو مصراع را به لحاظ محتوا و معنا در نظر گیریم،

بی ربط به همدیگر نمودار می گردند.

 

منظور سعدی

احتمالا

این است

که

تن آدمی، شبیه لباس او ست

و

جان آدمی، نشان او ست.

 

سعدی در این بیت شعر

دیالک تیک ماده و روح

را

به شکل دیالک تیک تن و جان بسط و تعمیم می دهد و وارونه می سازد.

چون نقش تعیین کننده در این دیالک تیک را نه از آن ماده (تن)، بلکه از آن روح (جان) جا می زند.

 

جهان بینی چنین کسی

ایدئآلیستی است.

 

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر