ماهیت (ذات، باطن، بود) (۷) (بخش آخر)

پروفسور دکتر گونتر کروبر

برگردان

شین میم شین

۷۰

·    میلیتاریسم (نظامیگری) و فاشیستی شدن روزافزون دولت آلمان به ماهیت آن مربوط می شود.

۷۱

·    روی کار آمدن این یا آن میلیتاریست و فاشیست امری غیرماهوی است.

۷۲

·    اما با این حال، شخصیت های مشخص همواره بیانگر ماهیت اند.

۷۳

·    ماهیت چیزها، روندها و سیستم ها قابل شناخت است.

۷۴

·    برای شناخت ماهیت باید به تحلیل پدیده پرداخت.

۷۵

·    پدیده مبدأ حرکت برای کشف ماهیت است.

۷۶

·    روند شناخت، «روند بی پایان تعمیق و غور شناخت چیزها، پدیده ها، روندها و غیره بوسیله انسان ها ست که از پدیده ها به ماهیت و ازماهیت کم عمق به ماهیت عمیقتر می گذرد.»

·    (لنین، «مجموعه آثار»، جلد ۳۸، ص ۲۱۳)

۷۷

·    مثلا ظاهر  مدار سیاره ها (پدیده) آن سان که مشاهده بیواسطه نشان می دهد، نسبتا مارپیچی  است.

۷۸

·    تنها بکمک قوانین کپلر بود که ماهیت این  پدیده  کشف شد.

۷۹

·    سیاره ها در مداری بیضی شکل حرکت می کنند و هر کدام از فرم های بی قاعده شگفت انگیز که مشاهده بیواسطه در اختیار انسان ها قرار می دهد، صرفا  پدیده  و نمودی است از نقطه نظر کسی که روی زمین ایستاده و به تماشا پرداخته است.

۸۰

·    قوانین سیاره ای کپلر اما فقط ماهیت اولین نظام  سیاره ها را بر ملا می سازند.

۸۱

·    بعدها مکانیک نیوتون بود که در پرتو قانون جاذبه عمومی توانست به کشف ماهیت دومین نظام  نایل آید.

۸۲

·    و سرانجام تئوری نسبیت به کنه ماهیت سومین نظام سیاره ها نفوذ کرد و از پیوند ماده، حرکت، مکان ـ زمان و قوه جاذبه پرده برداشت. 

۸۳

·    گذار بی وقفه از  پدیده به ماهیت را می توان بطور کلی وظیفه اصلی همه علوم قلمداد کرد.

۸۴

·    هدف و آماج هرکدام از علوم، کشف ماهیت پدیده های مربوط به اوبژکت های (موضوعات) مورد پژوهش خویش است.

۸۵

·    «اگر ماهیت و فرم بروز (پدیده) چیزها بطور بیواسطه برهم منطبق می بودند، آنگاه کلیه علوم زاید می شدند.»

·    (مارکس و انگلس، «کلیات»، جلد ۲۵، ص ۸۲۵)

۸۶

·    مفاهیم مربوط به چیزها، روندها و غیره ـ اگر قرار است، علمی باشند ـ باید ماهیت آنها را منعکس کنند.

۸۷

·    اما باید میان  مفهوم ماهیت و مفهوم عام تفاوت قائل شد:

·    مفهومی که بیانگر وجه مشترک پدیده های بیشمار است، فقط حاوی خصلت یک عام تجربی است.

·    عام تجربی حتما نباید ماهیت مظاهر خارجی چیزها را (پدیده ها را) دریابد.

·    هر مفهوم عام تنها زمانی می تواند خصلت یک مفهوم ماهیت را داشته باشد، که نه تنها حاوی خصلت عامیت باشد، بلکه علاوه بر آن ماهیت چیزها را واقعا منعکس کند.

·    یعنی انعکاس راستین ماهیت چیزها باشد.

۸۸

·    ادراک حسی را به ماهیت چیزها راه نیست.

۸۹

·    برای درک ماهیت چیزها باید به تفکر تئوریکی مجهز شد.

۹۰

·    اینکه تفکر تئوریکی در روند تجزیه و تحلیل، فرضیه سازی و غیره به ماهیت چیزها، روندها و غیره دست یافته است و یا نه، تنها با مقایسه مفاهیم مربوط به ماهیت با واقعیت یعنی در کوره پراتیک امکان پذیر خواهد شد.

۹۱

·    مقوله «ماهیت» با تعداد زیادی از مقولات دیگر رابطه تنگاتنگ دارد.

·    مقولات زیر از آن جمله اند:

الف

·    عام

ب

·    مفهوم

پ

·    قانون

۹۲

·    بویژه «قانون» و «ماهیت»، «مفاهیمی اند که حاوی  نظام یکسانی اند و از تعمیق شناخت انسانی نسبت به پدیده ها، جهان و غیره حکایت می کنند.»

·    (لنین، «مجموعه آثار»، جلد ۳۸، ص ۱۴۲)

·    مراجعه کنید به ثبات در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

پایان