دایرة المعارف جامعه شناسی مارکسیستی ـ لنینیستی (۸۴۹)

پروفسور دکتر 

ولفگانگ ایشهورن

اریش هان
مانفرد پوشمن
روبرت شولتس
هورست تاوبرت

و

دهها تن دیگر
(۱۹۶۹)

برگردان
شین میم شین

 

حقیقت

 

۱

·    حقیقت به مشخصه احکام اطلاق می شود که با واقعیت امری که منعکس می کنند، مطابقت داشته باشند و یا با واقعیت امری مطابقت داشته باشند که وجودش قابل ارجاع به واقعیت عینی باشد.

 

·    (احکام، جملاتی اند که به لحاظ زبانی در جملات حکمی فرم یافته اند.)

 

۲

·    به قول لنین، «مسئله حقیقت حاوی دو جنبه بنیادی زیر است:

 

الف

·    «آیا حقیقت عینی ئی وجود دارد.

·    یعنی آیا در تصورات بشری می تواند محتوایی وجود داشته باشد که مستقل از سوبژکت (فرد مربوطه) باشد؟

·    یعنی نه وابسته به انسان ها باشد و نه وابسته به بشریت؟»

 

ب

·    «اگر آری، آیا تصورات بشری می توانند حقیقت عینی را که تبیین می دارند، آن را یکباره، کامل، بی چون و چرا، مطلق و یا تقریبا و به طور نسبی تبیین دارند؟»

 

۳

·    «این سؤال دوم، مسئله مربوط به مناسبت (رابطه) حقیقت نسبی و حقیقت مطلق است.»

·    (لنین، «مجموعه آثار»، جلد ۱۴، ص ۱۱۶)

 

۴

·    حقیقت ـ تئوری های ایدئالیستی ـ ذهنی حقیقت را فقط در چیزهای زیر می بینند:

 

الف

·    در حوزه سوبژکت (ذهن و فرد و غیره)

 

ب

·    در مطابقت مضامین شعور با یکدیگر.

 

پ

·    در اقناع (یقین) و اطمینان سوبژکت

 

ت

·    در موضعگیری سوبژکت نسبت به نظرات و چیزها

 

·    (یعنی به عینیت حقیقت اعتنایی ندارند. مترجم)

 

۵

·    ماهیت نظرات ایدئالیستی عینی راجع به حقیقت، در این است که حقیقت فقط در اوبژکت ایده ای اندیشیده شده، در ایده، در «جملات درخود» و غیره وجود دارد و یا حتی خود (حقیقت) به موجودیت فکری مبدل می شود.

 

۶

·    فلسفه مارکسیستی ـ لنینیستی بر خلاف حقیقت ـ تئوری های ایدئالیستی ذهنی و عینی، حقیقت را مشخصه احکام (جملات و غیره) می داند که انعکاس منطبق و درست واقعیت امر معینی از واقعیت عینی را در آیینه ضمیر (ذهن) انسان نمودار می سازد.

 

۷

·    حقیقت هر حکم در این است که آن با واقعیت امر شناخته شده از واقعیت عینی که منعکس می کند، مطابقت داشته باشد.

 

·    (واقعیت امر و حقیقت امر چیست؟

·    زمین سیاره ای است.

·    این جمله با واقعیت امر شناخته شده ای از  واقعیت عینی منعکسه در آیینه ذهن ما مطابقت دارد.

·    یعنی حقیقی است.

·    یعنی حقیقت امری است. 

 

·    زمین سیاره ای از طلا ست.

·    این جمله اما با واقعیت امر شناخته شده ای از  واقعیت عینی منعکسه در آیینه ذهن ما مطابقت ندارد.

·    زمین فقط از طلا نیست.

·    پس این جمله، حقیقی نیست.

·    حقیقت امری نیست.

·    مترجم)

 

ادامه دارد.