فرهنگ مفاهیم فلسفی (پ) پیشرفت (۵) )بخش آخر)

 

پروفسور دکتر ولفگانگ پطر ایشهورن

برگردان

شین میم شین

 

ث

 

۱

·    هر پیشرفت تاریخی، درشرایط جامعه منقسم به طبقات متخاصم، به لحاظ وضع توده های زحمتکش به معنی پسرفت، وخامت و تباهی است.

 

۲

·    ذلت، فلاکت، جنایات و کشتار خلق ها که سرمایه داری به همراه آورده است، صحت این تز را اثبات می کند.

 

۳

·    اما علیرغم آن در این مورد نیز توسعه بالنده تحقق می یابد:

·    رعیت به لحاظ شرایط زندگی اجتماعی وضع بهتری از برده دارد، وضع زحمتکشان در شرایط سرمایه داری، سرانجام امکان آن را پدید می آورد، که آنها مبارزه رهائی بخش خود را در سطح مبارزه به خاطر سوسیالیسم انجام دهند.

 

۴

·    توسعه نیروهای مولده همراه با بهبود وضع اجتماعی و امکانات جنبش، سازمانیابی و مبارزه زحمتکشان، به ویژه طبقه کارگر برای مارکسیسم ـ لنینیسم نقطه نظرهای تعیین کننده برای ارزیابی پیشرفت مندی حوادث، روندها و اقدامات سیاسی مختلف را تشکیل می دهد.

 

۵

·    این نقطه نظرها در حال حاضر، حاکی از آنند که «تناسب قوا به نفع سوسیالیسم و قوای ضد امپریالیستی می تواند تغییر کند، اگر انقلاب سوسیالیستی و انقلاب علمی ـ فنی به روند واحدی تبدیل شوند.»

·    (اولبریشت)

 

ج

 

۱

·    پاسخ ماتریالیستی به مسئله معیار پیشرفت، از سمت مندی توسعه تاریخی را نیز پرده برمی دارد.

 

۲

·    درک سیستمی از نیروهای مولده و مناسبات تولیدی و همچنین درک سیستمی از پیوند نیروهای مولده با مناسبات تولیدی، امکان تفسیر ماتریالیستی آماجگرائی توسعه جامعتی را (در مغایرت با هرنوع تله ئولوژی و اشاتولوژی) در مطابقت کامل با سیستم ـ تئوری مدرن امکان پذیر می سازد.

 

۳

·    بدین طریق، درک مارکسیستی ـ لنینیستی پیشرفت، از نظر تاریخی در عالی ترین پله تفکر بشری قرار می گیرد.

 

۴

·    درک مارکسیستی ـ لنینیستی پیشرفت، تعریف عینی و ماتریالیستی از آن ارائه می دهد و ارزیابی انتقادی و هیستوریکی (تاریخگرایی) حوادث و جنبش های اجتماعی را، یعنی ارزیابی فارغ از معیارهای سوبژکتیویستی از آن را امکان پذیر می سازد.

 

۵

·    درک مارکسیستی ـ لنینیستی پیشرفت، هیئت آنتاگونیستی پیشرفت را تحت شرایط مبتنی بر استثمار انسان به وسیله انسان قابل تفهیم می سازد و نشان می دهد که تنها زمانی که طبقه کارگر به تسخیر قدرت نایل آید و تحت رهبری آن، خلق زحمتکش توسعه نیروهای مولده را به طور برنامه ریزی شده و آگاهانه جامه عمل بپوشاند، پیشرفت جامعه بشری، دیگر به ضحاک نفرت انگیز شباهت نخواهد داشت که نوشداروی خود را در کاسه سر افتادگان می نوشد.

 

۶

·    اما قبل از همه باید یاد آور شد، که اهمیت درک مارکسیستی ـ لنینیستی پیشرفت، تنها به خاطر توضیح و تفسیر نظری پیشرفت تاریخی نیست، بلکه علاوه بر آن به خاطر ارزش عملی آن است، یعنی در خدمت آگاهانه به امر صلح و سوسیالیسم است.

 

۷

·    درک مارکسیستی ـ لنینیستی پیشرفت، یگانه درک مستدل علمی برای تحقق عملی پیشرفت تاریخی، در راستای منافع طبقه کارگر، زحمتکشان، خلق ها و نسل های آتی است. 

 

پایان