قرآن کریم از دیدی دیگر (30)

ویرایش و تحلیل از

فریدون ابراهیمی

آیه 40

سوره بقره

يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ اذْكُرُواْ نِعْمَتِيَ الَّتِي أَنْعَمْتُ عَلَيْكُمْ وَأَوْفُواْ بِعَهْدِي أُوفِ بِعَهْدِكُمْ وَإِيَّايَ فَارْهَبُونِ

اى فرزندان اسرائيل

 نعماتی را كه به شما ارزانى داشته ام به ياد آوريد  

و به پيمانى كه با من بسته ‏ايد، وفا كنيد،

تا من نيز به پيمان شما وفا كنم.

تنها از من بترسيد.

·        خدا در این آیه بنی اسرائیل را مورد خطاب قرار می دهد.

·        منظور از بنی اسرائیل چیست؟  

1

بنی اسرائیل 

به فرزندان و نوادگان یعقوب گفته می ‌شود.

 این قوم

ریشه و پایه قومی اند

که بعدها یهود نامیده شده اند.

اسرائیل واژه‌ای عبری مرکب از «اسرا» (عبد، بنده، برده، رهی) و «یل» (خدا) است.

    "بنی اسرائیل یعنی  « بنده خدا» (عبد الله)  

البته در کتب یهود

به معنی غلبه کننده بر خدا و یا کشتی گیر با خدا آمده است.

این مفهوم از داستان کشتی گرفتن یعقوب با خدا و یا فرشته ای از جانب خدا

 در عهد عتیق گرفته شده است.

بعد از این مبارزه

 نام یعقوب به اسرائیل (بنده خدا) تغییر کرده است

و نام فرزندان و نوادگان او به «بنی اسرائیل»  

در عهد عتیق 

صفت به دوازده قبیله بنی اسرائیل و مردم کشور اسرائیل قدیم هم  اسرائیلی بوده است.

·        شاید مخاطب خدا در این آیه هم «بندگان خدا» باشد.

2

اى فرزندان اسرائيل

·        خدا بشریت را به عنوان بردگان خویش مورد خطاب قرار می دهد.

·        در این آیه پسیکولوژی اربابان برده دار نسبت به بردگان خویش انعکاس می یابد.

·        وقتی گفته می شود که اسلام ایده ئولوژی نظام اجتماعی ـ اقتصادی برده داری است، به همین دلیل است.

·        در انجیل بشریت ـ بمراتب بدتر ـ به مثابه گوسفندان خدا قلمداد می شوند.

·        قرآن به همین دلیل هومانیستی تر از انجیل است.

·        ما باید پس از اتمام تحلیل قرآن، به تحلیل انجیل و تورات موسی هم خطر کنیم.

·        بنده خدا و یا عبد الله در هر صورت بهتر از گوسفند الله ست.

·        بنده ـ به قول ارسطو ـ گوسفند سخنگو ست.

·        ابزار ناطق است.

·        یعنی بهتر از گوسفند و گاو و گاوآهن است.

3

اى فرزندان اسرائيل

 نعماتی را كه به شما ارزانى داشته ام به ياد آوريد  

و به پيمانى كه با من بسته ‏ايد، وفا كنيد،

تا من نيز به پيمان شما وفا كنم.

تنها از من بترسيد.

·        در این آیه خدا موضوع بحث را بکلی عوض می کند.

·        از طرد ابلیس و حوا و آدم، یطور ناگهانی به سراغ بنی اسرائیل و یا کل بشریت می رود.

·        حواسپرتی خدا را نمی توان نادید گرفت:

·        اگر مخاطب او حوا و آدم و احیانا دو پسر او باشد، بنا بر هیچ منطق تق و لقی حتی نمی توان آن چهار نفر را بنی اسرائیل و یا بنی یعقوب نامید.

·        حوا و آدم که بنی الله و یا بنی جبرئیل باید باشند و هابیل و قابیل هم باید بنی حوا و یا بنی آدم باشند.

4

·        حواسپرتی خدا به حواسپرتی خمینی شبیه است:

بالاخره فورا خدمت امام رفتیم.

برادران اطلاعاتی مسئله را گزارش دادند.

حضرت امام با دقت مسئله را گوش دادند.

سپس تحلیلی

در ظرف چند دقیقه

از روند حركت شرق و غرب

ارائه كردند و فرمودند:
  این اطلاعات كاملا نادرست است.

هیچ مسئله ‌ای پیش نخواهد آمد.

...

بعد هم

تحلیل حضرت امام

 درست در می آید

و نظر ایشان ثابت می شود.

·        اما همین روح الله علیرغم اعلام «این اطلاعات کاملا نادرست است و هیچ مسئله ای پیش نخواهد آمد»، فرمان قتل عام فی الفور هر نفسکشی را صادر می کند:   

·        احدی در برهوت عه هورا حتی نبوده که بپرسد:

·        اگر خطری نیست و دشمنان کذائی اسلام کذائی کبریت بی خطرند، پس به چه دلیل باید قتل عام همه از دم «سریعا اجرا» شود؟

5

·        ایراسیونالیسم و یا خردستیزی همین است.

·        اگر کسی طرز رفتار فاشیسم (ناسیونال ـ سوسیالیسم) را بررسی کند، به وجوه مشترک فاشیسم و فوندامنتالیسم پی خواهد برد.

·        هم فاشیسم و هم فوندامنتالیسم هر دو خردستیزند.

·        نه با فاشیسم می توان عهد اتحاد بست و یا حتی حرف زد و نه با فوندامنتالیسم.

·        فاشیسم و فوندامنتالیسم را فقط می توان نفی و نابود کرد.

·        چون پیش شرط هماندیشی و همکاری و همراهی و هم پیمانی، خرد است.

6

اى فرزندان اسرائيل

 نعماتی را كه به شما ارزانى داشته ام به ياد آوريد  

و به پيمانى كه با من بسته ‏ايد، وفا كنيد،

تا من نيز به پيمان شما وفا كنم.

تنها از من بترسيد.

·        خدا در این آیه، از سوئی دیالک تیک داد و ستد را به شکل دیالک تیک نعمت و تعهد بسط و تعمیم می دهد:

·        این بدان معنی است که خدا به بنی اسرائیل نعمت می دهد تا آنها به ازای نعمات دریافتی با خدا پیمان ببندند.

·        خصلت تجاری خدا، تاجر وارگی خدا از همین آیه آشکار می گردد:

·        قانون بده ـ بستان.

                                                   

7

اى فرزندان اسرائيل

 نعماتی را كه به شما ارزانى داشته ام به ياد آوريد  

و به پيمانى كه با من بسته ‏ايد، وفا كنيد،

تا من نيز به پيمان شما وفا كنم.

تنها از من بترسيد.

·        خدا از سوی دیگر دیالک تیک داد و ستد را به شکل دیالک تیک عهد و وفا بسط و تعمیم می دهد تا از بنی اسرائیل بخواهد که به عهد خود وفا کنند.

·        صراحت خدا شگفت انگیز است:

  به پيمانى كه با من بسته ‏ايد، وفا كنيد،

تا من نيز به پيمان شما وفا كنم.

·        خدا در این آیه به همه چیز و همه کس شباهت دارد، مگر به خدا.

·        وفا کنید تا من هم وفا کنم.

·        دیگر از رحمت الهی خبری نیست.

·        وفا کنند، وفا می کند.

·        جفا کنند، جفا.

·        کهکشان و جهان بازار پهناوری است که در آن، خلق و خدا بطور صوری و فرمال، برابرند:

·        چون هر دو مشغول مبادله اند.

·        چون رابطه بر داد و ستد مبتی است.

·        سؤال این است که ماهیت این عهد میان خدا و بنی اسرائیل از چه قرار بوده است؟

8

تنها از من بترسيد.

·        عجب خدائی!

·        ترس بنی اسرائیل به چه درد خدا می خورد؟

·        چه نیازی باید خدا به ترس این و آن داشته باشد؟

·        برای کشف پاسخ به این پرسش باید جای خدا را با ارباب بنده دار و جای بنی اسرائیل را با بندگان و غلامان عوض کرد:

·        در آن صورت می توان به دلیل نیاز خدا به ترس بشریت پی برد:

·        ارباب بنده دار برای تحت استثمار مادی و روحی و روانی و غیره قرار دادن بندگان به ترس آنها از خویشتن نیاز دارد.

·        ترس پل پیوند پسیکولوژیکی میان بنده و خداوند بنده (ارباب بنده) است.

·        از همین آیه معلوم می شود که رابطه انسان با خدا، انعکاس آسمانی ـ انتزاعی رابطه بنده با خداوند بنده است.

ادامه دارد.