ماتریالیسم (۵)

 

دنیس دیدرو

 (۱۷۱۳ ـ ۱۷۸۴)

یکی از خلاق ترین اندیشمندان ماتریالیست روشنگری اروپا

 از مؤلفین برجسته دایرة المعارف.

از همکاران و دوستان دآلمبر، روسو، کاندیلا.

پروفسور دکتر مانفرد اشتارک

ماتریالیسم قرن هجدهم 

(ماتریالیسم فرانسه)

برگردان

شین میم شین

 

۲۱

دیدرو و هولباخ

۱

·      در سال های ۶۰ قرن هجدهم که دیدرو (دیده رو) و هولباخ ـ رهبران دایرة المعارف ـ ماتریالیسم را بنا بر قوانین تاکتیک سیاسی ترویج می دهند، جنبش ماتریالیستی به نقطه اوج خود می رسد.

۲

·      دیدرو در سال ۱۷۶۹، شاهکار ماتریالیستی خود را تحت عنوان «رؤیای دآلمبر» به تحریر می کشد.

۳

·      در سال ۱۷۷۰ بسیاری از ماتریالیست های فرانسه، تحت رهبری هولباخ، تمامت ماتریالیسم فرانسه را در کتابی تحت عنوان «سیستم طبیعت» جمعبندی می کنند.

۴

·      ماتریالیسم فرانسه در دوره قبل از انقلاب ۱۷۸۹ بر ضد کلیسا و دولت مبارزه می کند.

۵

·      لشکرکشی بر ضد روحانیت و اسپیریتوئالیسم (روحگرایی) سبب می شود که ماتریالیسم فرانسه ماده محسوس را مبنای یگانه ی وجود قلمداد کند و مفاهیم مذهبی از قبیل روح، آزادی و هدفگذاری  را به مثابه ستون های اصلی مفهوم حیات و مفهوم طبیعت به تیغ تیز انتقاد بندد.

۶

·      طبیعت، حیات، تفکر و احساس ـ بطرز اسپینوزیستی ـ فرم های ماده تلقی می شوند.

·       (اسپیریتوئالیسم به جریان فلسفی ئی اطلاق می شود که واقعیت را به مثابه روح و یا فرم نمودین روح تلقی می کند. مترجم)

۶

·      بدین طریق، تفکر انتزاعی ـ بطور مکانیکی ـ تا درجه برداشت های حسی تقلیل داده می شود.

۷

·      دلایل اصلی اخلاق در حرکات احساسی در جهت لذت جوئی و خود خواهی خلاصه می شوند.

۸

·      این خصلت مکانیکی، خود ویژگی تمامت ماتریالیسم ماقبل مارکسیستی بوده است.

۹

·      در نیمه اول قرن هجدهم، ماتریالیسم ـ عمدتا ـ بر ضد ایدئولوژی کلیسا وارد عمل می شود.

ادامه دارد.