شین میم شین
باب اول
در عدل و تدبیر و رأی
حکایت نوزدهم
(دکتر حسین رزمجو، «بوستان سعدی»، ص ۴۸ ـ ۴۹)
بخش سوم
ما به سوی آنچه دانش زمانه مان نموده، می رویم!
۱
چو خواهی بریدن، به شب راه ها
حذر کن نخست، از کمینگاه ها
معنی تحت اللفظی:
اگر شباهنگام در صدد میانبر زدنی، از کمینگاه ها پرهیز کن
سعدی
در این بیت شعر،
مقولات فلسفی مهم «حرکت»، «مکان» و «زمان»
را
با هم و در رابطه متقابل با هم در نظر می گیرد.
چنین نگرش فراگیری
هنوز هم در آستانه دهه سوم قرن بیست و یکم
امر نادری است.
به نظر سعدی حرکت در شب با حرکت در روز یکسان نیست.
شب باید از کمینگاهها حذر کرد.
هرجا که منافع طبقاتی سدی در سر راه سعدی برپا نکنند، تسلط و کاربست نگرش همه جانبه و فراگیر دیالک تیکی از سوی او
شگفت انگیز است.
او حتی کوچکترین نکته ای را از نظر دور نمی دارد.
ولی به محض اینکه منافع طبقاتی اش را در خطر می بیند،
به ابلهانه ترین خرافه ها متوسل می شود،
دیالک تیک عینی اشیاء را در هم می شکند،
شیوه متافیزیکی تفکر را پیش می گیرد
و
حقایق روشن
را
وارونه می کند و یا در مه غلیظی از ابهام و گرد و خاک
از نظرها پنهان می دارد.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر