۱۴۰۰ آبان ۱۴, جمعه

فرهنگ مفاهیم فلسفی (الف) انتقاد و انتقاد از خود


 

پروفسور دکتر هانس شورلتسه

برگردان

شین میم شین

   

۱

·      انتقاد و انتقاد از خود به متدی اطلاق می شود که در کلیه عرصه های حیات اجتماعی در جامعه سوسیالیستی (در عرصه های علم، سیاست، اقتصاد و غیره)  برای کشف تناقضات و حل شان، برای شناخت نظریات، شیوه های رفتار، متدهای کار، نهادها و غیره عقب مانده و برای غلبه بر انها به کار بسته می شود.

 

۲

·      استفاده همه جانبه از این متد، برای اولین بار در تاریخ، در جامعه سوسیالیستی امکان پذیر می شود.

 

۳

·      این امکان اولا از آن رو پدید می آید که در این جامعه هیچ طبقه و قشر اجتماعی وجود ندارد که در سد کردن توسعه اجتماعی و مدافعه از نهادهای فرتوت ذینفع باشد.

 

۴

·      ثانیا از آن رو که در جامعه سوسیالیستی، حزب طبقه کارگر که به رهبری روند توسعه اجتماعی می پردازد، دارای نگرش علمی نسبت به قوانین توسعه اجتماعی است و این پیش شرط لازم برای استفاده خلاق از این متد است.

 

۵

·      استفاده از این متد اما ضرورت دارد.

 

۶

·      زیرا توسعه اجتماعی در سوسیالیسم ـ بر خلاف همه فرماسیون های اقتصادی ما قبل سوسیالیستی ـ آگاهانه هدایت می شود.

 

۷

·      حزب طبقه کارگر برای اینکه کلیه زحمتکشان را به قوانین توسعه جامعتی واقف سازد، به دلیل منافع مشترک همه آنها در توسعه حتی الامکان سریع سوسیالیسم، امکان آن را پدید می آورد که این متد در تمامی جامعه، یعنی در کلیه کلکتیو ها برای تکمیل متدهای کار، برای شناخت و تصحیح خطاها و رفع نارسائی ها، برای غلبه بر خود خشنودی، برای تغییر نهادهای فرتوت، برای تربیت انسان ها در زمینه شیوه کار و زندگی سوسیالیستی، آگاهانه از متد انتقاد و انتقاد از خود استفاده می شود.

 

۸

·      تحت این شرایط، هر فرد جامعه بنا بر مسئولیت خویش نسبت به سرنوشت تمامی جامعه، نه فقط حق دارد، بلکه وظیفه دارد در هر جا که به نفع توسعه پیشرونده جامعه باشد، دست به انتقاد بزند.

 

۹

·      انتقاد، به تسریع پیشرفت کمک می کند.

·      البته اگر فقط به کشف پدیده های منفی قناعت نکند، بلکه بر پایه شناخت قانونمندی هائی که در عرصه حیات جامعتی مؤثرند و نه بر پایه ایدئال ها و تصورات سوبژکتیو، توضیح دهد که به چه دلیل پدیده مورد بحث تأثیر منفی به جا می گذارد و با توجه به امکانات عینی موجود در جامعه، راه ها و متدهای غلبه بر این پدیده منفی را نشان دهد.

 

۱۰

·      ماهیت انتقاد و انتقاد از خود به مثابه یک متد برای تغییر وضع موجود در راستای پیشرفت تمامجامعتی، در تغییر نگرش افراد و یا کلکتیو ها خلاصه نمی شود، بلکه علاوه بر آن تغییر شیوه رفتار عملی آنها را و تغییر مناسبات به لحاظ تاریخی کهنه و فرتوت را نیز شامل می شود.

 

۱۱

·      زیرا انتقاد حقیقی به رفتاری اطلاق می شود که به لحاظ  تئوریکی بر مناسبات و اوضاع بسنده نکند، بلکه با کردوکار عملی ـ انقلابی به تغییر آنها منجر شود.

 

۱۲

·      انتقاد ـ بدین معنا ـ شرکت مثبت خلاق، نوگرا، نوجو و نوساز در ساختمان (بنای) سوسیالیسم است.

 

۱۳

·      از این رو، برخورد خلاق و انتقادی به مسائل جاری در ساختمان سوسیالیسم با برخورد کناره گیرانه، بی تفاوت و مردد ناسازگار است.

 

۱۴

·      انتقاد و انتقاد از خود ـ همزمان ـ به معنی آمادگی برای مورد انتقاد قرار گرفتن نظریات و شیوه های رفتار عملی خویش از سوی دیگر اعضای جامعه و انتقاد از خود است.

 

۱۵

·      انتقاد و انتقاد از خود در شکوفاسازی ابتکارات خلاق زحمتکشان نقش برجسته ای بازی می کند.

 

۱۶

·      انتقاد و انتقاد از خود برای زحمتکشان امکان درک حقوق و تکالیف خویش را و امکان تحقق بخشیدن به آنها را در ساختمان سوسیالیسم در کلیه عرصه های حیات جامعتی فراهم می آورد.

 

۱۷

·      در کلکتیو های اجتماعی مختلف که هر عضو جامعه در آنها حضور دارد، انتقاد و انتقاد از خود به مثابه وسیله ای برای تربیت شخصیت های سوسیالیستی به کار می رود.

 

۱۸

·      بنابرین، انتقاد و انتقاد از خود در سوسیالیسم نه فقط یکی از مهمترین نیروهای محرکه توسعه تمامجامعتی، بلکه نیروی محرکه هر کدام از اعضای جامعه محسوب می شود.

 

پایان

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر