پروفسور دکتر مارتین فونتیوس
برگردان
شین میم شین
بخش سوم
تاریخچه دئیسم
ادامه
2
تاریخچه دئیسم در فرانسه
1
·
دئیسم در فرانسه توسط ولتر و روسو
به درجه قدر قدرتی معنوی
اعتلا می یابد.
2
·
انتقاد دئیستی در این میان، می تواند با
چالش درونکلیسائی و با کارهای پیشین ژزوئیت ها
پیوند مستقیم بر قرار کند.
3
·
دئیسم فرانسه
در روشنگری آغازین مجبور بود که نقاب اوتوپیستی بر سر کشد و یا بطور زیر زمینی به پخش جزوات
مخفی بپردازد.
·
مراجعه کنید به سیر و سرگذشت روشنگری
در تارنمای دایرة المعارف روشنگری
4
·
دئیسم فرانسوی در روشنگری آغازین تحت تأثیر بیل
و بویژه تحت تأثیر انتقاد پیشگویانه اسپینوزا از
انجیل قرار داشت.
5
·
توسعه اصیل تفکر دئیستی تحت چنین شرایطی غیرممکن بود.
6
·
یزوئیت ها میان حسگرائی و مذهب طبیعی پیوند بر قرار کردند.
7
ولتر (1694 ـ 1778)
از متنفذترین مؤلفین روشنگری فرانسه
در فرانسه، قرن هجدهم را «قرن ولتر» می نامند.
از منتقدین سرسخت استبداد، حاکمیت فئودالی
و انحصار جهان بینانه کلیسای کاتولیک.
از تدارک بینندگان معنوی برجسته انقلاب فرانسه
حربه او در دفاع از اندیشه های خویش عبارت بود از
استیل بیان عامه فهم، طنز و طعنه و ریشخند.
·
جهانتصویر ولتر از زمان
لشکرکشی او برای دفاع از نیوتون مشخصه دئیسم فرانسوی شد.
·
ولتر حتی در زمان حیاتش لقب آته ئیست مستور را داشت.
8
·
در واقع، این دئیسم شورانگیز ولتر بود که موجب انتقاد
بیرحمانه از دین و یا مذهب و کوشش های توضیحی بیشمار تاریخی از مسیحیت و
تأثیرگذاری ژرف بر سرتاسر قرن می شود.
9
·
این امر ـ با شدت بمراتب بیشتری ـ در مورد تأثیر غول
آسای ژان ژاک روسو بر آلمان نیز اعتبار دارد.
10
ژان ژاک روسو (1712 ـ 1778)
نویسنده، فیلسوف، پداگوگ، طبیعت پژوه و کومپونیست
از تدارک بینندگان معنوی انقلاب فرانسه
·
ایمان الهی دیگرگونه و پرعطوفت روسو با احساسات و عواطف
مذهبی اقشار پهناوری از مردم انطباق داشت و از این رو بود که ارتدوکسی (یعنی دین و
یا مذهب رسمی) روسو را بمثابه خطرناکترین دشمن خود مورد تعقیب و پیگرد قرار می
داد.
11
پل هنری تیری د هولباخ (1723 ـ 1789)
از متفکران رادیکال قرن
هجدهم
از همکاران دیده رو و
دآلمبر
از مؤلفین دایرة المعارف (35 جلدی)
آته ئیست، دترمینیست و ماتریالیست.
·
اگر آته ئیست بی چون و چرائی مانند هولباخ در سال های 60
بیش از بیست و چهار اثر دئیستی روشنگری آغازین انگلیس و فرانسه را تجدید چاپ، ترجمه و یا برای اولین
بار چاپ و در اختیار مردم قرار می دهد، حاکی از این امر است، که عمر تاریخی دئیسم هنوزبه
پایان نرسیده و چه بسا ناپیگیری های آن از تأثیربخشی چشمگیرتری برخوردار بوده اند.
·
آثار مهم دئیسم فرانسه بشرح زیر
بوده اند:
1
ولتر
نامه
ای برای اورانیه
(1722)
نامه
های فلسفی
(1734)
قوانین
طبیعی (شعر)
(1752)
رساله
اخلاق
(1753 ـ 1756)
فرهنگ
فلسفه
(1764)
انسان
و خدا
(1769)
2
روسو
فصلی از کتاب
امیل
(1762)
نامه های
کریستوف دبیامون
(1763)
نامه های
الریته دلامونتان
(1764)
3
هولباخ
مسیحیت
(1766)
تاریخ
انتقاد از عیسی مسیح
(1770)
انتقاد
از پل مقدس
(1770)
سیستم
طبیعت
(1770)
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر