کلیت (۴) (بخش آخر)

پروفسور دکتر کامیلا وارنکه

 

پروفسور دکتر گئورگ کلاوس

برگردان

شین میم شین

ژان کریسیتان اسموتس

 دست راست

(۱۸۷۰ ـ ۱۹۵۰)

فیلسوف، دولتمدار انگلیس، در افریقای جنوبی، 

نخست وزیر افریقای جنوبی

 (۱۹۱۹ ـ ۱۹۲۴)

 از 

مؤسسین هولیسم

از 

مهره های کلیدی ارتش انگلستان در جنگ جهانی اول

  

ب

کلیت

در

قاموس بورژوازی واپسین و معاصر

جان اسکات هالدین

(۱۸۶۰ ـ ۱۹۳۶)

فیزیولوگ اسکاتلندی

 مؤسس هولیسم متدیکی

۱

·      در هولیسم (کل گرایی) اسموتس و هالدین گشتاور تعیین عناصر به واسطه کلیت مطلق می شود و تلاش به عمل می آید تا ساده از بغرنج نتیجه گرفته شود:

الف

·      اسموتس و هالدین از سوئی، روندهای فیزیکی را از روندهای بیولوژیکی نتیجه می گیرند.

ب

·      و از سوی دیگر، روندهای بیولوژیکی را از روندهای پسیکولوژیکی.

۲

·      دولتتئوری های فاشیستی و انحصاری ـ دولتی این نظریات را به رابطه میان دولت و ملت منتقل می کنند.

·      (دولت ـ تئوری را به تقلید از خدای نامه و کلمات مرکب مشابه رایج در زبان فارسی می سازیم تا از اطلاق تئوری دولتی که معنی دیگری خواهد داشت، خودداری کرده باشیم.

·      منظور از دولتتئوری، تئوری هائی است که در باره دولت ساخته شده اند. مترجم)

۳

·      شعار فاشیستی معروف «ملت و یا دولت همه چیز است و تو هیچ نیستی!» عواقب عملی خود را در آلمان فاشیستی به وضوح وحشت انگیزی عیان ساخته است.

پ

کلیت

 در

سیستمتئوری و سیبرنتیک

۱

·      نظریه ماتریالیسم دیالک تیکی راجع به طبیعت کلیت ها و رابطه کلیت ها با اجزای شان، به کمک سیستمتئوریسیبرنتیک مدرن تأیید و تعمیق می شود.

·      (سیستمتئوری که به جای خود مورد بحث قرار خواهد گرفت، خود، تئوری مستقلی است و نباید آن را با  تئوری سیستم یکی گرفت. مترجم)

۲

·      از دیدگاه سیبرنتیک، بویژه دو نوع از کلیت ها اهمیت چشمگیری دارند:

الف

·      کلیت شیئی ـ انرژتیکی

ب

·      کلیت اطلاعی

۳

·      کلیت شیئی ـ انرژتیکی یکی از موضوعات مهم سیستمتئوری سیبرنتیکی است.

۴

·      امکان تدوین تئوری ئی که ساخت ویژه شیئی ـ انرژتیکی را مورد تجرید و یا انتزاع قرار دهد و احکام کلی راجع به پیدایش و توسعه خواص کلیتی و شیوه های رفتار کلیتی بسازد، به ثبوت رسیده است.

۵

·      تلاش های ثمربخشی در این زمینه در سال های اخیر بویژه از سوی الف. لانگه صورت گرفته است.

۶

·      الف. لانگه می کوشد مفهوم کلیت و قانونمندی های حاکم بر توسعه کلیت ها را در قالب  ریاضی قطعی بریزد.

۷

·      کلیت های اطلاعی در اطلاعتئوری بمثابه اوبژکت پژوهشی مطرح می شوند.

۸

·      بدین طریق نت های منفرد که از ترکیب شان آهنگی پدید می آید و یا عناصر رنگی مختلف هر عکس، بسته به نوع ترکیب عناصر رنگی اصلی به چشم انسانی که قادر به درک کلیتی چیزها ست، کیفیت تبیینی و تصویری دیگری پیدا می کنند.

۹

·      نت های منفرد که از انتظام شان ساختار آهنگی تشکیل می یابد و یا پخش رنگ ها بر عکسی بمثابه اجزای کلیت به تعیین متقابل همدیگر (هرکدام بنحو خاص خود) می پردازند و به کل، خصلتی مغایر با خصلت عناصر منفرد متشکله اش اعطا می کنند.

·      مراجعه کنید به کل، جزء، جزء و کل در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

پایان