فصل پنجم
ایدئالیسم
پروفسور دکتر اندراس گدو
برگردان شین میم شین
بخش پنجم
معمای حیات به مثابه موضوع وحشت انگیز فلسفه
قسمت دوم
ایدئالیسم حیات:
ایدئالیسم
پروفسور دکتر اندراس گدو
برگردان شین میم شین
بخش پنجم
معمای حیات به مثابه موضوع وحشت انگیز فلسفه
قسمت دوم
ایدئالیسم حیات:
گئورگ سیمل (1858 ـ 1918)
26
·
جامعه شناسی دورکهایم و جامعه نگری
سیمل در پسیکولوژیزاسیون مسائل اجتماعی (بررسی پسیکولوژیستی مسائل اجتماعی) به هم
می رسند.
·
البته نحوه و نوع این پسیکولوژیزاسیون
به هیچوجه یکسان نبوده است:
الف
·
دورکهایم قبل از هر چیز، با طرح اجتماعی
ـ روانی و «تصورات کلکتیو» کار می کند.
ب
·
سیمل اما به دنبال فرم های اجتماعیت
(اجتماعی شدن، تشکیل جامعه) می گردد.
27
·
مشخصه مهم درک سیمل از جامعه شناسی
از عوامل زیر نشئت می گیرد:
الف
·
از پیوند پسیکولوژیزاسیون مسائل اجتماعی
با مضامین (محتواهای) فلسفه حیات و با مفهوم جامعه به مثابه فرمی از حیات مندی (زیندگی)
و بعد در مقابل این حیاتمندی، با مفهوم «فهمیدن» و بعدها ضمنا با تز موسوم به تراژیک
ذاتی حیات و تراژیک ذاتی فرهنگ.
ب
·
از پیوند تلاش در جهت تصور جامعه «به
مثابه فرم وجود خود ویژه و خودمختار و مستقل» بر بنیان این پسیکولوژیزاسیون مسائل اجتماعی
با مضامین فلسفه حیات و با مفهوم جامعه به مثابه فرمی از حیات مندی (زیندگی) و بعد
در مقابل این حیاتمندی، با مفهوم «فهمیدن» و بعدها ضمنا با تز موسوم به تراژیک
ذاتی حیات و تراژیک ذاتی فرهنگ.
28
·
در آثار سوسیولوژیکی آغازین سیمل،
کلیت حیات عمدتا به مثابه زر ورقی تلقی می شود که جامعه از آن به چاقوی جامعه
شناسی پوستگیری می شود.
·
(همانجا، ص 30)
29
·
اما در آثار بعدی سیمل در تبیین او
جا به جائی هائی صورت می گیرد:
الف
·
در درک سیمل از فرم اجتماعی هستی انسانی،
گشتاور تحکیم، یعنی ایده تضاد میان فرم و حیات تقدم کسب می کند.
ب
·
علاقه به فرم های اجتماعی در مقابل
فرم های فرهنگی عقب نشینی می کند.
·
سیمل می نویسد:
·
«حیات خلاق دمادم چیزی می زاید، چیزی که ربطی
به حیات ندارد.
·
چیزی است که در آن به نحوی از انحاء
زوال صورت می گیرد.
·
چیزی است که بر ضد خود برمی خیرد.
·
چیز غیرقابل تبیینی است، مگر در
فرم چیزهای برای خود و مستقل از آن و یا در فرم چیزهائی که به معنی برای خود و
مستقل از آن اند.
·
این تضاد تراژدی فرهنگ واقعی و
سرتاسری است.»
·
(سیمل، «پل و در»، جلد 2، ص 99)
30
·
ایدئالیسم فلسفه حیاتی سیمل یا
تئوری سوسیولوژیکی (جامعه شناسی) را در خود جذب می کند و یا از آن صرفنظر می کند.
·
ایدئالیسم فلسفه حیاتی سیمل در
اندیشه موسوم به تراژیک فرهنگ (مدرن) به اوج خود می رسد.
31
·
فلسفه پول سیمل بر اندیشه موسوم به
تراژیک فرهنگ سبقت داشته است.
·
اما بلحاظ نظری قرینه بزرگ آن محسوب
می شد.
هنرهای تجسمی فین دسیله
·
در فلسفه پول سیمل هم می توان ماهیت
ایدئالیسم بورژوائی واپسین منحرف گشته از ایدئالیسم فلسفه کلاسیک بورژوائی را
خواند و هم شعور بحران زده فین دسیله (پایان قرن نوزدهم) را.
·
(فین دسیله دوره ای است که در جامعه، هنرهای
تجسمی و ادبیات، پدیده های زوال نمودار می گردند. مترجم)
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر