۱۴۰۳ مهر ۱۸, چهارشنبه

درنگی در شعری از احسان طبری تحت عنوان «چه اشباحی است در گردش بر این کهسار آبی رنگ؟» (۲)

  

احسان طبری

(۱۲۹۵ ـ ۱۳۶۸)

(۷۳ سال)

فیلسوف، نویسنده، شاعر، نظریه‌پرداز برجستهٔ مارکسیسم-لنینیسم، ایدئولوگ و عضو کمیتهٔ مرکزی و هیئت سیاسی حزب توده ایران

ویکی پیدیا

درنگی

از

شین میم شین

 


 
 چه اشباحی است در گردش بر این کهسار آبی رنگ؟
 
این عنوان این شعر طبری است.
اشباح مبهم و مرموزی بر فراز کوهسار آبی رنگ در گشت و گذار اند.
سؤال شاعر به هویت این اشباح مربوط می شود.
 
 
 
این عنوان این شعر طبری 
لفظا
 به احتمال قوی
تحت تأثیر جمله معروفی از کلاسیک های مارکسیسم (مارس و انگلس) در اولین سند کارگری ـ کمونیستی (مانیفست حزب کمونیستی) است:
«شبحی بر فراز اروپا در گشت و گذار است.
شبح کمونیسم»

این عنوان این شعر طبری
علاوه بر آن، مبتنی بر اعتقادی از نیاکان بشری مبنی بر ابدیت ارواح اوتوریته های قبیله ها و خانواده ها و حیات کماکان شان در عالم ارواح است.
بنا بر اعتقادات اهل تشیغ، ارواح مرده ها پنجشنبه هر هفته
 به خانواده های خود سر می زنند.
 
فرم این شعر طبری 
مبتنی بر پرسش و پاسخ است:
 
۱
 چه اشباحی است در گردش بر این کهسار آبی رنگ؟

گمانم از زمانی دیر می‌پویند و می‌جویند

معنی تحت اللفظی:

به گمان من،
این اشباح از دیر زمانی در پویش و جویش (گشتن و جستن) بر فراز این کوهسار آبی رنگ اند.
 
۲
چه می‌جویند؟ 

از بهر چه می‌پویند این اشباح؟

 
سؤال این است که در جست و جوی چیستند و دلیل پویش شان چیست؟
 
طبری در این پرسش و پاسخ
دیالک تیک وسیله و آماج
را
به شکل دیالک تیک گشتن و جستن و یافتن بسط و تعمیم می دهد.
این تصور و تصویر طبری 
هم رئالیستی است و هم راسیونالیستی.
 
جست و جوی چیزی
 جا به جایی جوینده را الزامی سازد.
 
جوینده قاعدتا پس از زیر و رو کردن جایی و پیدا نکردن مطلوب خویش،
 به جای دیگر سر می کشد.
در نتیجه در حرکت و پویش مدام می ماند. 
 
۳
گمانم سایه‌هایی از نیاکانند در این دشت:
 
طبری اکنون به مدد حدس و گمان به کشف هویت اشباح  نایل می آید:
اشباح سایه های نیاکان طبری اند.

طبری در این جمله، اشباح را تجسم دیالک تیکی شیئ و سایه شیئ می پندارد 
و
دیالک تیک شیي و سایه شیئ
را به شکل دیالک تیک نیاکان و سایه های شان بسط و تعمیم می دهد.

طبری 
ضمنا
رابطه دیالک تیکی میان آسمان و زمین (میان فضا و  فراز کهسار و دشت)  را کشف و افشا می کند:
آسمان انعکاس دیالک تیکی زمین است.
موجودات آسمانی هم انعکاس دیالک تیکی موجودات زمینی اند.
 
خدای متعال و همه خدمه و چاکران نوکران و کنیزان و غلامان و میرغضبان و  جواسیس و سخن چینان خدا، 
انعکاس دیالک تیکی خوانین و سلاطین و خدمه و چاکران و نوکران و کنیزان و جواسیس و خبرچینان آنها هستند

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر