حکایت هفدهم
(دکتر حسین رزمجو، «بوستان سعدی»، ص ۴۰)
بخش دوم
۱
چنان زی، که ذکرت به تحسین کنند
چو مردی، نه بر گور نفرین کنند
معنی تحت اللفظی:
چنان زندگی بکن که نامت را به نیکی ببرند و پس از مرگ، نفرینت نکنند.
سعدی
در این بیت شعر،
دیالک تیک بیم و (۱)
را
به
شکل دیالک تیک تهدید و تطمیع و دیالک تیک نفرین و تحسین بسط و تعمیم می دهد.
جواب
سعدی در این بیت شعر، دیالک تیک بیم و امید را به شکل دیالک تیک تهدید و تطمیع، دیالک تیک نفرین و تحسین بسط و تعمیم می دهد.
سعدی برای اقناع پادشاه،
دیالک تیک ننگ و نام را در پیوند با فراگیرترین و جهانشمول ترین دیالک تیک عینی هستی، یعنی دیالک تیک داد و (۲) مطرح می سازد.
جواب
سعدی برای اقناع پادشاه، دیالک تیک ننگ و نام را در پیوند با فراگیرترین و جهانشمولترین دیالک تیک عینی هستی، یعنی دیالک تیک داد و ستد مطرح می سازد:
پرهیز از بیداد (داد)، برای کسب نام نیک قبل و بعد از مرگ (ستد).
سعدی
معیار و دلیل عینی
برای عمل خیر و عدالت ندارد.
از این رو ست که ناگزیر به قانون دیالک تیکی داد و ستد متوسل می شود و دیالک تیک ننگ و (۳) را به معیار و معیار ارزشی در جامعه مبدل می سازد.
جواب
از این رو ست که ناگزیر به قانون دیالک تیکی داد و ستد متوسل می شود و دیالک تیک ننگ و نام را به معیار و معیار ارزشی در جامعه مبدل می سازد.
این آخر و عاقبت همه کسانی است که به عدالت شاهانه دل بسته اند
و
نه به عدالت (۴).
جواب
این آخر و عاقبت همه کسانی است که به عدالت شاهانه دل بسته اند، نه به عدالت اجتماعی.
شاهی که نام نیکش برند و «ذکرش به تحسین کنند»
فقط در افسانه ها یافت می شود،
نه در جامعه و جهان طبقاتی آلوده به چرک و خون.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر