اتللو
محمد زهری
(۱۴ مرداد ۱۳۳۳)
به
دوستم:
س. عنایتی
درنگی
از
ربابه نون
۱
یادش آمد، خلقی در انتظار بازی اویند
تا دگر ره، با هنر، بر جان زند آتِش
یک زمان تشویش آرد، یک زمان رامش
لحظه ای در چهره هاشان بشکفد، لبخند
لخت دیگر، از فسونکاریِ او گریند
معنی تحت اللفظی:
اتللو
در هیاهوی خودشناسی و خودستایی و خلسه حاصل از احساس صعود طبقاتی
به
یاد می آورد که هنرپیشه است و در صحنه تئاتر نقش بازی می کند
و
تماشاچیان
منتظر هنرنمایی و نقش بازی او هستند
تا
با
هنر
گاهی بر شور آیند،
گه دچار تشویش شوند،
گاه به آرامش رسند.
گاهی لبخند بزنند
و
گه
بگریند.
محمد زهری
در این بند شعر،
از
فونکسیون هنر
از
سویی
و
از
دیالک تیک هنرپیشه و تماشاچی
از سوی دیگر
پرده برمی دارد:
هنر
وسیله ای
برای
تأثیر گذاری عاطفی و احساسی و روحی و روانی بر مصرف کننده
است.
دیالک تیک هنرپیشه و تماشاچی
فرمی از بسط و تعمیم دیالک تیک سوبژکت و اوبژکت است:
تماشاچی
موم در دست هنرپیشه
است.
هنرپیشه
می تواند
به
سحر هنر
تماشاچی را مسحور کند و به تحول روحی و روانی او منجر شود.
زهری
البته
از
دید اتللو
قضیه را تصور می کند و توضیح می دهد.
۲
شد رها در قالب بازی، غرور آلوده و خرسند.
(دزدمونا در حریر سرخ خوابیده است
بر سرش چون کوه سنگی مانده اتللو
شمعی اندر دست
تیغه شمشیر او دارد تلألؤ)
معنی تحت اللفظی:
اتللو
در بحر غرور و رضایت
احساس کرد
احساس کرد
که
مجددا در صحنه تئاتر است.
دزده مونا
در
حریر سرخ خوابیده بود
و
اتللو
کوه آسا
با
شمعی در یک دست و شمشیری در دیگر دست
ایستاده بود
و
تلؤلؤی در تیغه شمشیر بود.
تلؤلؤ تیغه شمشیر
به
دلیل انعکاس نور شمع است.
۳
اتللو:
آه، آه،
ای شمع روشن،
گر تو را خاموش سازم، من
بار دیگر هم توانم شعله بر فرقت گذارم
(رو به سوی دزدمونا)
اینک ای شمع امیدم،
دزدمونا،
گر پشیمان گردم از کارم
خون خاک آلوده ات را چون به نهر رگ بریزم؟!
معنی تحت اللفظی:
اتللو
خطاب به شمع
می گوید:
«ای شمع
اگر تو را بکشم،
باز هم می توانم روشنت کنم.»
اتللو
خطاب به دزده مونا
می گوید:
«دزده مونا
ـ شمع امید من ـ
اگر تو را بکشم و از کردوکارم پشیمان گردم،
چگونه باید خون ریخته شده بر خاک تو را به نهر رگ هایت برگردانم؟»
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر