مرکانتیلیسم (۶)

 

کولبرتیسم، کامرالیسم

بریگیته بورمایستر

برگردان

شین میم شین 

 

 

 بریگیته بورمایستر

(متولد ۱۹۴۰)

دانشمند ادبیات، دکتر فلسفه، نویسنده، مترجم، محقق و مؤلف آثار بیشمار

عضو هیئت رئیسه کانون نویسندگان آلمان

عضور کمیته دفاع از نویسندگان زندانی

از آثار او:

آزادی، برابری، مالکیت

(مسائل تئوری دولت و تئوری جامعه در روشنگری فرانسه)

(۱۹۷۳)

 توسعه بعدی مرکانتیلیسم

۱

·      برای توسعه بعدی مرکانتیلیسم و تبدیل آن به اقتصاد سیاسی بورژوائی ـ قبل از همه ـ افراد زیر از اهمیت بزرگی برخوردار بوده اند:

الف

·      سر ویلیام پتی (۱۶۳۲ ـ  ۱۶۸۷) 

ب

·      جان لاک (۱۶۳۲ ـ ۱۷۰۴) که اندیشه هایش بر پایه افکار ویلیام پتی قرار داشتند.

پ

·      سر دولی نورث (۱۶۹۱ ـ ۱۷۴۴)   

ت

·      دیوید هیوم (۱۷۱۱ ـ ۱۷۷۶)

۲

·      تفاوت ماهوی اینها با معاصران مرکانتیلیستی شان در این است که اینها تئوریسین های ارزش کار بوده اند.

·      یعنی، بر خلاف مرکانتیلیست ها، نه تجارت، بلکه کار را مولد می دانستند، کاری را که کالاهای صادراتی تولید می کند.

مرکانتیلیسم فرانسوی

کولبرتیسم

ژان باپتیست کولبرت

(۱۶۱۹ ـ ۱۶۸۳)  

۱

·      واریانت فرانسوی مرکانتیلیسم انگلیس، کولبرتیسم نام دارد.

۲

·      بانی این نام، منگوتی ایتالیائی (۱۷۹۷) بوده است.

۳

·      مؤسس مکتب کولبرتیسم، ژان باپتیست کولبرت نام دارد که بیست سال تمام وزیر دارائی لودویگ چهاردهم بوده، اداره دولت فرانسه را به عهده داشته و با رفرم های خود اقتصاد و اداره کشور فرانسه را ـ اگر هم برای مدتی کوتاه ـ رونق اقتصادی چشمگیری بخشیده است.

۴

·      علیرغم تشابهات بزرگ در اقدامات عملی میان مرکانتیلیسم انگلیسی و کولبرتیسم فرانسوی، سیستم اقتصادی کولبرت ـ به قول مرینگ ـ «مهمترین دولتمدار مرکانتیلیسم»، صرفا در جهت تقویت سلطنت فئودالی ـ استبدادی بوده است.

۵

·      از این رو ست که قدرت دولتی به اندیشه مرکزی کولبرتیسم و فیسکالیسم صریح به سیاست کولبرتیسم تبدیل گشته بود.

·      (فیسکالیسم عبارت است از گرایشی که آماجش افزایش حتی الامکان بیشتر درآمد اقتصاد مالی دولتی بی اعتنا به آماج های اقتصادی و یا مالی ـ اقتصادی و بی اعتنا به آماج های کل اقتصاد کشور است. مترجم)

۶

·      اما از آنجا که رونق قدرت دولتی سلطنت استبدادی تنها از طریق گسترش توان های اقتصادی بورژوازی امکان پذیر بود، اقدامات مرکانتیلیستی کولبرت  بطور عینی به نفع توسعه کاپیتالیستی جامعه بودند.

۷

·      آنسان که در قرن هجدهم ـ علیرغم پسرفت اقتصادی در نتیجه جنگ های درباری لودویگ چهاردهم که شالوده مادی آنها را  مرکانتیلیسم کولبرتی تدارک دیده بود ـ  فیزیوکرات ها توانستند، بمثابه اولین اقتصاد دانان بورژوائی ـ به نمایندگی از منافع سرمایه برخیزند.

ادامه دارد.